Chính sách thuế quan dưới thời Tổng thống Donald Trump có thể mang lại cho ngân sách Mỹ một khoản thu khổng lồ ước tính lên đến 2.700 tỷ USD trong thập kỷ tới, theo đánh giá của Morgan Stanley. Chiến lược thuế quan mới được áp dụng gần đây có thể được ví như một bức tranh ghép mảnh phức tạp, với mỗi mảnh đại diện cho một ngành hàng, một đối tác thương mại khác nhau, tạo nên một tổng thể đa sắc và khó đoán định.
Morgan Stanley chỉ ra rằng chính quyền của ông Trump đã chuyển đổi chiến lược từ việc áp dụng mức thuế đồng loạt cho toàn bộ hàng nhập khẩu sang chiến lược đánh thuế có chọn lọc – theo từng quốc gia, từng nhóm hàng hóa cụ thể. Sự thay đổi này đã khiến chính sách thuế trở nên phức tạp và tác động đến thị trường theo nhiều cách khác nhau, tạo ra một bức tranh thuế quan không đồng nhất.
Cụ thể, khoảng 21% tổng kim ngạch nhập khẩu vào Mỹ hiện được miễn thuế, nhưng mức độ miễn trừ rất khác nhau giữa các đối tác thương mại. Ví dụ, 30% hàng hóa từ Liên minh châu Âu (EU) và 64% từ Malaysia được miễn thuế. Trong khi đó, Nhật Bản và Hàn Quốc chịu mức thuế tương ứng là 50% và 30%, chủ yếu trong lĩnh vực ô tô và linh kiện. Sự đa dạng trong chính sách thuế này tạo ra sự phức tạp và khó đoán định trong tác động của nó.
Việc áp thuế cũng không thống nhất về thời điểm, có mức áp dụng ngay lập tức, có mức bị trì hoãn hoặc bị thay đổi theo tiến trình đàm phán. Điều này khiến tác động của chính sách thuế trở nên khó lường hơn bao giờ hết. Những thay đổi liên tục trong chính sách thuế tạo ra môi trường kinh doanh không ổn định, gây ảnh hưởng đến các doanh nghiệp và nhà đầu tư.
Theo tính toán của Morgan Stanley, nếu duy trì mức thu như hiện tại, Kho bạc Mỹ có thể thu tới 2.700 tỷ USD trong 10 năm tới – một con số chưa từng có tiền lệ. Tuy nhiên, đi kèm với đó là rủi ro lạm phát. Đồng USD đã mất giá 10% kể từ đầu năm 2025, trong khi thuế quan leo thang có thể đẩy giá hàng hóa nhập khẩu tăng mạnh, trực tiếp tạo áp lực lên lạm phát và biên lợi nhuận doanh nghiệp. Sự gia tăng chi phí sản xuất có thể được chuyển sang người tiêu dùng dưới dạng giá cao hơn.
Không phải tất cả các ngành đều bị tác động tiêu cực bởi chính sách thuế quan này. Các công ty công nghệ có thể hưởng lợi từ đồng USD yếu, nhưng các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng như những công ty phụ thuộc vào chuỗi cung ứng toàn cầu lại đang đối mặt với chi phí đầu vào tăng mạnh và rủi ro gián đoạn sản xuất. Điều này có thể dẫn đến sự phân hóa lớn trong tác động của chính sách thuế đối với các ngành khác nhau.
Chính sách thuế hiện tại giống như một mê trận, rất động, rất linh hoạt – và cũng rất bất định. Khi cuộc chơi thuế quan bước sang giai đoạn phức tạp hơn, giới đầu tư, doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ đang bước vào một kỷ nguyên mới – nơi ngân sách Nhà nước có thể bội thu, nhưng đổi lại là áp lực ngày càng lớn đè lên vai chính người dân. Việc điều hướng qua chính sách thuế quan phức tạp này đòi hỏi sự linh hoạt và khả năng thích ứng cao từ tất cả các bên liên quan.
