Ngành bao bì đang đứng trước những thách thức lớn trong việc chuyển đổi xanh do áp lực từ cả luật pháp trong nước và yêu cầu tiêu dùng bền vững cũng như tiêu chuẩn quốc tế ngày càng cao. Những yêu cầu này đòi hỏi các doanh nghiệp phải thực hiện những thay đổi mạnh mẽ trong hoạt động sản xuất và kinh doanh của mình để đáp ứng nhu cầu tái chế và giảm thiểu rác thải.
Trước bối cảnh đó, Liên minh Tái chế Bao bì Pro Việt Nam đã được thành lập với mục tiêu xây dựng một hệ sinh thái tái chế đồng bộ và thúc đẩy trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) theo hướng thực chất. Sau 6 năm hoạt động, Pro Việt Nam đã đạt được những kết quả đáng kể, điển hình là việc thu gom và tái chế hơn 64.000 tấn bao bì vào năm 2024.
Tuy nhiên, ngành tái chế vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức. Việc phân loại rác tại nguồn chưa được thực hiện hiệu quả và thiếu chế tài mạnh để khuyến khích phân loại rác là những trở ngại lớn. Ngoài ra, sản phẩm tái chế của Việt Nam còn gặp khó khăn khi xuất khẩu sang một số thị trường như EU do quy trình chứng nhận phức tạp và yêu cầu kỹ thuật khắt khe.
Để giải quyết những thách thức này, Pro Việt Nam đã đặt ra các mục tiêu và giải pháp cụ thể. Tổ chức này sẽ tập trung mở rộng mạng lưới hợp tác để nâng cao hiệu quả thu gom, tái chế, ứng dụng công nghệ trong phân loại rác và quản lý dữ liệu tái chế. Đồng thời, các doanh nghiệp thành viên sẽ được khuyến khích thiết kế bao bì thân thiện với môi trường, dễ thu gom và dễ tái chế.
Mục tiêu dài hạn của Pro Việt Nam là đến năm 2030, toàn bộ bao bì do các thành viên đưa ra thị trường sẽ được thu gom và tái chế. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu rác thải mà còn góp phần thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn, một mô hình kinh tế bền vững và thân thiện với môi trường.
Một số doanh nghiệp tái chế như Công ty CP Nhựa tái chế Duy Tân đã bắt đầu áp dụng công nghệ mới để tái chế chai nhựa thành sản phẩm mới. Công ty đã xây dựng hệ thống thu gom và tái chế rác thải nhựa, giúp giảm thiểu rác thải nhựa ra môi trường.
Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu kinh tế tuần hoàn, cần sự phối hợp chặt chẽ của nhiều bên, bao gồm chính sách của chính phủ, nỗ lực của các nhà sản xuất, sự tham gia của các hiệp hội, khối thu gom phi chính thức, cùng với truyền thông và giáo dục cộng đồng. Sự phối hợp này là chìa khóa để tạo ra một môi trường bền vững và thân thiện hơn.
Một số giải pháp cụ thể đã và đang được các công ty và tổ chức thực hiện nhằm mục đích nâng cao hiệu quả tái chế. Các hoạt động này không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn góp phần thúc đẩy phát triển bền vững.
Song song với hoạt động của các doanh nghiệp và tổ chức, vai trò của chính sách và luật pháp trong việc hỗ trợ và thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang kinh tế tuần hoàn cũng rất quan trọng. Việc ban hành và thực thi các chính sách phù hợp sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của mô hình kinh tế tuần hoàn.
Tóm lại, việc chuyển đổi sang kinh tế tuần hoàn là một quá trình phức tạp và đòi hỏi sự tham gia tích cực của tất cả các bên. Tuy còn nhiều thách thức, nhưng với sự quyết tâm và phối hợp chặt chẽ giữa các bên, mục tiêu xây dựng một nền kinh tế bền vững và thân thiện với môi trường sẽ được hiện thực hóa.
