Du lịch mạo hiểm đang trở thành một trong những hình thức du lịch được ưa chuộng trên toàn cầu, với tốc độ phát triển nhanh chóng và mang lại lợi nhuận đáng kể. Tuy nhiên, tại Việt Nam, sự phát triển của loại hình du lịch này đang diễn ra một cách nóng vội và đã xảy ra nhiều tai nạn đáng tiếc.

Cục Du lịch quốc gia Việt Nam cho biết, nước ta có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch mạo hiểm nhờ vào địa hình đa dạng gồm núi, biển, rừng và hệ thống sông suối phong phú. Các loại hình du lịch mạo hiểm đang được khai thác tại Việt Nam bao gồm trekking, leo núi, dù lượn, khám phá hang động, lặn biển…Tuy nhiên, gần đây, một số vụ tai nạn liên quan đến du lịch mạo hiểm đã xảy ra, gây lo ngại về vấn đề quản lý, vận hành, cứu hộ, cứu nạn khi du khách gặp rủi ro, sự cố.

Điển hình như vụ một du khách tại TP. Hồ Chí Minh bị rơi xuống rừng rậm rạp và tử vong khi tham gia trải nghiệm bay dù lượn tại bán đảo Sơn Trà, Đà Nẵng. Trước đó, nhiều vụ tai nạn nghiêm trọng khác đã xảy ra như du khách nước ngoài tử nạn khi khám phá thác Datanla tại Lâm Đồng năm 2016, du khách Ba Lan và hướng dẫn viên người Việt thiệt mạng vì tham gia trò chơi mạo hiểm tại thác Hang Cọp, Đà Lạt năm 2017…

Các chuyên gia cho rằng, để đảm bảo an toàn cho du khách, cần xây dựng và ban hành các quy định pháp lý chung về phát triển du lịch mạo hiểm trên toàn quốc. Ngoài ra, chính quyền địa phương cần tổ chức khảo sát, đánh giá, quy hoạch lại những điểm du lịch mạo hiểm, đồng thời ban hành các quy định cụ thể về quản lý, tổ chức kinh doanh dịch vụ trong du lịch mạo hiểm.

Ông Nguyễn Tiến Đạt, Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Hà Nội, cho rằng các đơn vị được cấp phép kinh doanh, tổ chức du lịch mạo hiểm cần phải có năng lực tổ chức, đào tạo đội ngũ nhân viên, hướng dẫn viên các kỹ năng đặc thù về xử lý tình huống, cứu hộ…Ông cũng nhấn mạnh rằng, việc đảm bảo an toàn cho du khách là yếu tố quan trọng hàng đầu trong phát triển du lịch mạo hiểm.

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển du lịch Việt Nam, cũng cho rằng, mặc dù du lịch mạo hiểm được ưa chuộng trên thế giới và có tốc độ phát triển rất nhanh, mang lại lợi nhuận rất lớn, nhưng việc phát triển loại hình này tại các địa phương ở Việt Nam còn nóng vội và đã xảy ra những tai nạn đáng tiếc. Ông đề xuất cần xây dựng và ban hành các quy định pháp lý chung về phát triển du lịch mạo hiểm trên toàn quốc.

Liên quan đến hoạt động du lịch mạo hiểm, tại cuộc họp báo thường kỳ quý II/2025 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, ông Phạm Văn Thủy, Phó Cục trưởng Cục Du lịch quốc gia Việt Nam, đã yêu cầu các địa phương, đơn vị siết chặt quy trình quản lý; thường xuyên có cảnh báo thiên tai, thời tiết; nâng cao kỹ năng cứu hộ bảo đảm an toàn cho du khách. Điều này nhằm đảm bảo rằng du lịch mạo hiểm tại Việt Nam được phát triển một cách bền vững và an toàn.

Trong bối cảnh du lịch mạo hiểm đang trở thành xu hướng, việc quản lý và phát triển loại hình này một cách bền vững và an toàn là điều cần thiết. Với những nỗ lực từ các cơ quan chức năng và các chuyên gia, hy vọng rằng du lịch mạo hiểm tại Việt Nam sẽ được phát triển một cách có trách nhiệm, đảm bảo an toàn cho du khách và góp phần vào sự phát triển của ngành du lịch.

Vụ lật tàu du lịch tại vịnh Hạ Long vừa xảy ra đã gây ra một hồi chuông cảnh tỉnh mạnh mẽ về vấn đề an toàn trong ngành du lịch. Để khôi phục niềm tin cho du khách và công chúng, các chuyên gia tâm lý học và du lịch của Đại học RMIT Việt Nam đã lên tiếng về vấn đề này.

Theo Tiến sĩ Joe Othman, giảng viên cấp cao ngành Tâm lý học tại Đại học RMIT Việt Nam, những sự cố như vậy thường gây ra một loạt cảm xúc phức tạp như sợ hãi, lo lắng, buồn bã… không chỉ với du khách mà cả với chủ tàu. Lượng khách du lịch cũng được dự báo sẽ sụt giảm phần nào đó, kéo theo đó là thu nhập của người dân địa phương cũng bị ảnh hưởng.

Tiến sĩ Othman cho rằng, Hạ Long là một địa phương không đông dân, nơi mọi người thường có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Vì thế, các đơn vị kinh doanh du lịch có thể cảm nhận được nỗi đau tập thể và trách nhiệm cộng đồng. Điều này đòi hỏi các đơn vị phải có trách nhiệm cao hơn trong việc đảm bảo an toàn cho du khách.

Thạc sĩ Lê Huy Hoàng, bộ môn Tâm lý học tại Đại học RMIT Việt Nam nhận định, các nghiên cứu về thảm họa hàng hải cho thấy cộng đồng địa phương có thể bị ảnh hưởng khi điểm đến du lịch bỗng trở thành nơi “tưởng niệm”. Điều này có thể dẫn đến những hậu quả lâu dài cho ngành du lịch tại địa phương.

Tiến sĩ Katrina Phillips – giảng viên cấp cao ngành Tâm lý học tại Đại học RMIT Việt Nam phân tích, khi được chứng kiến hoặc nghe kể về một thảm họa như vụ việc ở vịnh Hạ Long, rủi ro vốn trừu tượng bỗng trở nên rất thật, điều đó làm tăng đáng kể mức độ cảnh giác và sợ hãi của du khách. Điều này có thể ảnh hưởng đến quyết định du lịch trong tương lai, đặc biệt với các gia đình có trẻ nhỏ hoặc người già, những người có xu hướng hủy hoặc hoãn chuyến đi sau các sự cố như vậy.

Tiến sĩ Justin Matthew Pang – Chủ nhiệm cấp cao bộ môn Quản trị du lịch và khách sạn Đại học RMIT Việt Nam chia sẻ, đối với du khách nước ngoài, họ không quen thuộc với đặc điểm thời tiết nên có thể đánh giá thấp rủi ro và vẫn mạo hiểm tham quan, khám phá vịnh Hạ Long. Theo đó, tiến sĩ Pang nhấn mạnh rằng trách nhiệm chính thuộc về các chủ tàu và cơ quan chức năng, không phải khách du lịch.

Để khôi phục lòng tin của công chúng và du khách, tiến sĩ Pang kêu gọi các chủ tàu phải quản lý nghiêm ngặt số lượng người trên tàu, đảm bảo đủ áo phao…. Đồng thời đề xuất cơ quan chức năng nên ban hành lệnh cấm toàn diện các hoạt động tàu thuyền khi thời tiết xấu, nhằm bảo vệ cả người dân địa phương lẫn du khách.

Bên cạnh việc tăng cường kiểm tra an toàn, đánh giá các chủ tàu thường xuyên và xử phạt nghiêm các trường hợp vi phạm từ cơ quan chức năng. Các chiến dịch truyền thông giáo dục cộng đồng và thông tin dự báo thời tiết rõ ràng sẽ đóng vai trò then chốt.

Tiến sĩ Pang cũng dẫn chứng thảm kịch chìm phà MV Sewol tại Hàn Quốc năm 2014 đã cướp đi 304 sinh mạng . Lúc đó, Hàn Quốc đã phản ứng bằng cách gây áp lực với các hiệp hội hàng hải, thành lập các tổ chức an toàn từ cơ sở và xây dựng văn hóa trách nhiệm.

Tiến sĩ Pang nhấn mạnh, Việt Nam có thể học tập cách làm của Hàn Quốc, chính quyền cần tăng cường xây dựng ý thức trách nhiệm chăm sóc hành khách đối với chủ tàu để lấy lại niềm tin từ người dân địa phương và khách du lịch, hướng đến tư duy vận hành an toàn và lấy khách hàng làm trọng tâm. Theo thời gian, những hành vi nguy hiểm sẽ bị loại bỏ, từ đó hình thành một ngành du lịch an toàn, bền vững, được vận hành theo những chuẩn mực tốt nhất và có trách nhiệm.

Như vậy, vụ lật tàu du lịch tại vịnh Hạ Long là một lời cảnh tỉnh mạnh mẽ cho ngành du lịch về việc nâng cao an toàn nhằm khôi phục niềm tin cho du khách và công chúng. Các chuyên gia của Đại học RMIT Việt Nam đã đưa ra những giải pháp và đề xuất cụ thể để giúp ngành du lịch khắc phục hậu quả và xây dựng một tương lai an toàn và bền vững.

Công ty bảo hiểm HelloSafe đã chính thức lên tiếng xin lỗi và rút lại bảng xếp hạng ‘Chỉ số An toàn 2025’ gây tranh cãi gần đây. Bảng xếp hạng này đã xếp Philippines là quốc gia ‘nguy hiểm nhất thế giới’ đối với du khách, gây ra phản ứng dữ dội từ chính phủ, ngành du lịch và nhiều hiệp hội liên quan tại Philippines.

Trước đó, vào đầu tháng 6, HelloSafe đã công bố bảng xếp hạng này, chấm điểm mức độ an toàn du lịch của các quốc gia dựa trên các tiêu chí như thiên tai, chất lượng y tế, bạo lực xã hội và mức độ quân sự hóa. Philippines đã nhận 82,32 điểm và bị xếp ở vị trí cuối cùng trong danh sách.

Bộ Du lịch Philippines đã lên án gay gắt bảng xếp hạng này, cho rằng báo cáo ‘thiếu độ tin cậy’ và ‘gây tổn hại nghiêm trọng và lâu dài’ đến hình ảnh du lịch quốc gia. Bộ trưởng Christina Garcia Frasco đã cảnh báo rằng các bảng xếp hạng như vậy có thể làm suy yếu ngành du lịch và sinh kế của hàng triệu người dân.

Nhiều tổ chức lớn trong ngành du lịch cũng đã lên tiếng phản đối bảng xếp hạng của HelloSafe. Chủ tịch Hiệp hội Chủ khách sạn Philippines, ông Arthur Lopez, đã gọi đây là ‘đánh giá sai lệch, bất công và làm tổn hại đến nỗ lực phục hồi ngành du lịch – khách sạn’.

Trước làn sóng phản ứng, HelloSafe đã thông báo tạm ngừng công bố bảng xếp hạng và tiến hành kiểm toán toàn bộ phương pháp, tiêu chí đánh giá. Công ty đã thừa nhận ý định ban đầu đã bị hiểu sai và bày tỏ ‘lấy làm tiếc sâu sắc’ vì gây ra hiểu lầm và ảnh hưởng tiêu cực.

HelloSafe đã thực hiện các bước cụ thể để khắc phục, bao gồm xóa bảng xếp hạng khỏi tất cả nền tảng, công khai xin lỗi và tiến hành rà soát lại quy trình xây dựng nội dung để đảm bảo tính chính xác, khách quan và sử dụng nguồn dữ liệu đáng tin cậy trong tương lai.

Bộ Du lịch Philippines đã hoan nghênh động thái xin lỗi và gỡ bỏ bảng xếp hạng của HelloSafe, nhưng nhấn mạnh rằng một số phần của bài viết gốc vẫn còn tồn tại trên mạng và tiếp tục ảnh hưởng đến hình ảnh quốc gia.

Ngành du lịch đóng góp 8,9% GDP quốc gia trong năm 2024 và tạo việc làm cho 6,75 triệu người, chiếm 13,8% lực lượng lao động. Do đó, mọi tác động tiêu cực đến hình ảnh du lịch đều có ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế và đời sống người dân.