Sau sự hợp nhất giữa Cà Mau và Bạc Liêu, tỉnh Cà Mau mới đang trải qua một quá trình chuyển mình mạnh mẽ trong ngành y tế, với việc ứng dụng bệnh án điện tử (BAĐT) như một giải pháp công nghệ chiến lược để xây dựng một hệ thống chăm sóc sức khỏe tiên tiến. Sự hợp nhất này đã tạo ra cơ hội để Cà Mau mới tái cấu trúc và hiện đại hóa ngành y tế, hướng tới cung cấp dịch vụ y tế chất lượng cao cho người dân.

Trước khi hợp nhất, cả Cà Mau và Bạc Liêu đã đạt được những thành tựu nổi bật trong việc ứng dụng công nghệ số vào hoạt động y tế. Bệnh viện Sản – Nhi Cà Mau đã triển khai hệ thống đặt lịch khám qua ứng dụng di động và mạng xã hội từ năm 2021, giúp giảm tải áp lực cho nhân viên y tế và rút ngắn thời gian chờ đợi của bệnh nhân. Bệnh viện Đa khoa Bạc Liêu cũng đã đạt được nhiều thành tựu trong ứng dụng kỹ thuật cao như phẫu thuật nội soi và chụp CT Scanner.

Bệnh án điện tử là một trong những trụ cột chính trong chiến lược chuyển đổi số ngành y tế của tỉnh Cà Mau mới. Mục tiêu của việc triển khai BAĐT là lưu trữ, quản lý và chia sẻ dữ liệu y tế an toàn, minh bạch, giúp các cơ sở y tế giảm thiểu sai sót, tiết kiệm thời gian, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe người dân. Thông tin sức khỏe của bệnh nhân được số hóa, tích hợp vào hệ thống cơ sở dữ liệu chung, cho phép bác sĩ truy cập nhanh chóng lịch sử bệnh lý, kết quả xét nghiệm, phác đồ điều trị.

Giám đốc Bệnh viện Sản – Nhi Cà Mau, bác sĩ Võ Thành Lợi, khẳng định việc triển khai BAĐT không chỉ giảm tải cho nhân viên y tế, tạo thuận lợi cho người dân trong khám chữa bệnh, mà còn giúp bác sĩ đưa ra quyết định chính xác hơn dựa trên dữ liệu được cập nhật liên tục. Nhiều bệnh viện trên địa bàn tỉnh Cà Mau mới đã và đang triển khai các giải pháp công nghệ thông tin để nâng cao chất lượng dịch vụ y tế.

Bên cạnh việc triển khai BAĐT, tỉnh Cà Mau mới cũng đang đẩy mạnh các giải pháp chuyển đổi số khác trong ngành y tế, như thanh toán không dùng tiền mặt, đặt lịch khám trực tuyến và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong chẩn đoán. Từ năm 2023, Bệnh viện Công an tỉnh Cà Mau đã triển khai phần mềm quản lý khám chữa bệnh của VNPT, tích hợp thanh toán không dùng tiền mặt và khám bệnh bằng căn cước công dân.

Tính đến giữa tháng 7/2025, tất cả các cơ sở khám chữa bệnh bảo hiểm y tế trên địa bàn tỉnh Cà Mau đã áp dụng căn cước công dân thay thế thẻ bảo hiểm y tế giấy, với hơn 15.000 lượt tra cứu thành công, tạo nhiều thuận tiện cho người dân trong khám chữa bệnh. Tỉnh Cà Mau mới cũng đang đầu tư mạnh vào cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin tại các trạm y tế cơ sở, triển khai các nền tảng số để giúp người dân ở vùng sâu, vùng xa tiếp cận dịch vụ y tế dễ dàng hơn.

Tuy nhiên, việc triển khai chuyển đổi số trong ngành y tế vẫn còn một số khó khăn, thách thức, như thiếu nhân lực công nghệ thông tin, hạ tầng công nghệ thông tin tại một số khu vực nông thôn còn hạn chế, và thói quen sử dụng giấy tờ truyền thống của người dân. Để vượt qua những khó khăn này, ngành y tế tỉnh Cà Mau xác định sẽ tiếp tục đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, đẩy mạnh các chiến dịch tuyên truyền và hướng dẫn sử dụng các nền tảng số, và tăng cường đào tạo đội ngũ nhân viên y tế về kỹ năng số.

Với tiềm năng to lớn và sự quyết tâm của chính quyền địa phương, tỉnh Cà Mau mới hoàn toàn có thể trở thành một trung tâm y tế hiện đại của khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Việc triển khai bệnh án điện tử và chuyển đổi số ngành y tế sẽ góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe người dân, xây dựng hình ảnh một tỉnh Cà Mau năng động, hiện đại, lấy con người làm trung tâm.

Chuyển đổi số y tế – Thách thức lớn cho bệnh viện chuyên sâu

Trong Diễn đàn Y tế Việt Nam 2025, GS.TS Lê Hữu Song, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, đã chỉ ra những thách thức lớn trong việc ứng dụng dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo (AI) trong chẩn đoán và điều trị y khoa. Theo ông, các bệnh viện càng lớn, càng chuyên sâu thì càng đối mặt với khó khăn và chậm chạp trong việc chuyển đổi số y tế.

Thách thức lớn nhất là thay đổi tư duy và con người

GS.TS Lê Hữu Song nhận định rằng nền tảng công nghệ và cơ sở hạ tầng là thách thức đầu tiên trong việc chuyển đổi số y tế. Hiện tại, nền tảng băng thông và hệ thống máy chủ tại nhiều bệnh viện chưa thực sự chuẩn hóa, dẫn đến khó khăn trong việc khai thác và sử dụng dữ liệu y tế. Hơn nữa, dữ liệu y tế có thể lớn nhưng chưa được thống nhất và chuẩn hóa, gây khó khăn cho việc ứng dụng AI và phân tích dữ liệu.

Yếu tố quyết định và cũng là thách thức lớn nhất là con người, với sự e ngại thay đổi. Việc triển khai bệnh án điện tử, quy trình từ chuyên môn đến quản lý phải được xây dựng chuẩn, nhưng không phải đơn vị hay cá nhân nào cũng sẵn sàng thay đổi. GS.TS Lê Hữu Song cho rằng sự kháng cự thay đổi này là một trong những rào cản lớn nhất trong việc chuyển đổi số y tế.

Bệnh viện lớn chậm chuyển đổi số

Hồ sơ bệnh án điện tử là điểm cốt lõi trong chuyển đổi số y tế, nhưng đến nay, chỉ có 270 cơ sở y tế thực hiện xong việc này, trong số này, không nhiều bệnh viện hạng đặc biệt hoặc cấp chuyên sâu. GS.TS Lê Hữu Song cho rằng các bệnh viện càng lớn, càng chuyên sâu thì lại càng khó và chậm trong chuyển đổi số y tế. Mấu chốt vấn đề là thay đổi tư duy và thói quen, trong khi thay đổi thói quen ở đơn vị càng lớn thì càng khó khăn.

Bệnh viện có hàng chục nghìn quy trình chuyên môn khác nhau, và văn bản giấy không kết nối với nhau. Để chuyển đổi số và sử dụng AI, các đơn vị từ lâm sàng, cận lâm sàng, đến dược, trang thiết bị, kiểm soát nhiễm khuẩn… phải kết nối và chia sẻ dữ liệu. Tuy nhiên, việc này đòi hỏi sự đầu tư và thay đổi lớn về quy trình và tư duy.

Chi phí đầu tư lớn

Các chuyên gia tính toán rằng trung bình mỗi bệnh viện tuyến tỉnh cần đầu tư hơn 10 tỷ đồng để triển khai bệnh án điện tử. Với các bệnh viện quy mô lớn, số tiền đầu tư còn lớn hơn rất nhiều. Trước đó, Bộ Y tế yêu cầu đơn vị chuyên môn xây dựng quy định kết cấu chi phí ứng dụng CNTT trong giá dịch vụ khám chữa bệnh, cần hoàn thành trong tháng 6, tuy nhiên đến nay vẫn chưa có hướng dẫn cụ thể.

Để thúc đẩy chuyển đổi số y tế, các chuyên gia và lãnh đạo bệnh viện cho rằng cần có sự hỗ trợ và đầu tư từ chính phủ, cũng như sự thay đổi tư duy và sẵn sàng của các đơn vị y tế. Việc chuyển đổi số y tế không chỉ giúp cải thiện chất lượng dịch vụ y tế mà còn giúp giảm thiểu chi phí và nâng cao hiệu quả điều trị.