Thị trường xe máy tại Việt Nam đang trải qua một giai đoạn giảm giá đáng kể trên nhiều mẫu xe xăng từ các thương hiệu lớn như Honda và Yamaha. Sự giảm giá này được xem là một bước đi chiến lược để thu hồi vốn trước khi thị trường chuyển dịch sang xe điện, đặc biệt là với lộ trình cấm xe xăng từ ngày 1/7/2026 tại Hà Nội.

Khảo sát thị trường cho thấy nhiều mẫu xe tay ga phổ biến như Honda Vision, Honda Lead, và Yamaha Janus đang được bán với giá thấp hơn giá niêm yết của hãng từ vài trăm nghìn đến hơn một triệu đồng. Honda Vision, mẫu xe tay ga bán chạy nhất Việt Nam, hiện có giá bán thực tế thấp hơn giá niêm yết. Tương tự, Honda Lead và Yamaha Janus cũng giảm giá mạnh để kích thích tiêu dùng.

Không chỉ xe tay ga, nhiều mẫu xe số quen thuộc cũng giảm giá mạnh, như Honda Wave Alpha và Honda Future 125. Các đại lý cho biết họ đang chấp nhận giảm lãi hoặc bán hòa vốn để đẩy hàng xe xăng trong thời điểm nhạy cảm này. Theo chia sẻ từ một số đại lý, lượng khách hàng tìm mua xe tăng trở lại trong những ngày gần đây chủ yếu là người có phạm vi hoạt động ngoài vành đai 1, muốn tranh thủ thời điểm giá tốt.

Mua xe xăng để ‘dùng tạm’ rồi chuyển vùng đang trở thành xu hướng. Người tiêu dùng đang tận dụng thời điểm này để mua xe xăng giá rẻ, đặc biệt là với dòng xe từng ‘đội giá’ so với giá niêm yết của nhà sản xuất, dùng trong thời gian ngắn rồi chuyển về quê – nơi chưa bị ảnh hưởng bởi quy định cấm.

Các chuyên gia trong ngành nhận định, dù Hà Nội chuẩn bị thực hiện cấm xe xăng từ năm 2026, nhưng chính sách này chưa áp dụng đại trà trên toàn quốc. Hơn 80% số xã, thị trấn ở Việt Nam vẫn sử dụng xe máy xăng là phương tiện chủ lực. Điều này khiến dòng xe máy truyền thống vẫn còn ‘đất sống’ tại nhiều địa phương trong ít nhất 5-7 năm tới.

Người tiêu dùng đang cần phương tiện đi lại ngắn hạn trong 1-2 năm, hoặc có ý định sử dụng tại các địa phương chưa áp dụng chuyển đổi sang xe điện, thì mua xe máy xăng thời điểm này là hợp lý. Ngược lại, với những người đã có hạ tầng sạc, nơi gửi xe phù hợp, việc chuyển sang xe điện sẽ phù hợp xu hướng dài hạn hơn.

Chiều ngày 17 tháng 7, tại một cuộc họp báo về kinh tế và xã hội, ông Lê Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Tư vấn ứng dụng kinh tế thuộc Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM, đã cung cấp thông tin chi tiết về đề án chuyển đổi xe xăng sang xe điện cho toàn bộ tài xế công nghệ và giao hàng hai bánh. Dự kiến, khoảng 400.000 xe sẽ được chuyển đổi trong thời gian tới.

Ông Hải cho biết, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM đã cơ bản hoàn thiện dự thảo đề án và dự kiến sẽ trình UBND TP.HCM vào ngày 18 tháng 7. Trong đề án này, một số chính sách được đưa ra để khuyến khích các tài xế chuyển đổi xe xăng sang xe điện. Một trong những chính sách nổi bật là miễn lệ phí trước bạ cho xe điện mới đăng ký lần đầu trong 2 năm và miễn thuế VAT cho tài xế xe công nghệ trong vòng 2 năm.

Bên cạnh đó, đề án cũng đề xuất các giải pháp để nâng cấp hạ tầng trạm sạc. TP.HCM sẽ làm việc với các đơn vị liên quan để đảm bảo công suất điện khi thực hiện chính sách chuyển đổi. Ông Hải cũng cho biết thực tế các tài xế thường sạc xe vào ban đêm, nên có thể đảm bảo công suất điện ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, trong 3 năm tới, cần phải có sự chuẩn bị để đảm bảo công suất điện nếu chuyển đổi hết 400.000 xe.

Về lộ trình chuyển đổi, Viện Nghiên cứu phát triển cũng đề ra nhiều giai đoạn khuyến khích. Hai năm đầu có thể giảm giá mạnh xe điện. Tuy nhiên, đến những năm sau cần có những chính sách mạnh mẽ hơn, như cấm xe xăng hai bánh tham gia dịch vụ vận tải. Ông Hải cũng nhấn mạnh xu thế chuyển đổi xe xăng sang xe điện là không thể đảo ngược và cần sự đồng thuận của người dân để thực hiện tốt nhất.

Ngoài ra, đề án cũng đề xuất hỗ trợ khoảng 10.000 xe cho những người yếu thế, với kinh phí từ ngân sách nhà nước. Tài xế có thể được hỗ trợ 8 triệu đồng/xe ban đầu để chuyển đổi phương tiện. Cũng trong ngày, ông Hải đã giải đáp về các vấn đề liên quan đến cháy nổ xe điện. Ông cho biết qua nghiên cứu, các bộ sạc của xe điện đều đảm bảo yêu cầu và không phải nguyên nhân dẫn đến cháy nổ.

Đề án chuyển đổi xe xăng sang xe điện không chỉ được thực hiện tại TP.HCM, mà còn được nhân rộng tại các tỉnh thành khác. Mới đây, thành phố Huế cũng có quyết định rằng từ nay, hệ thống xe buýt được đầu tư mới, thay thế phải sử dụng xe điện, năng lượng xanh. Đến năm 2030, thành phố Huế phấn đấu 60% taxi là xe điện. Việc chuyển đổi sang xe điện không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn góp phần xây dựng một hệ thống giao thông bền vững cho tương lai.

Ông Hải và các chuyên gia hy vọng rằng với sự hỗ trợ từ chính sách và sự chuẩn bị hạ tầng, việc chuyển đổi xe xăng sang xe điện sẽ được thực hiện một cách suôn sẻ và đạt được mục tiêu đề ra. Đồng thời, người dân cũng được khuyến khích tham gia vào quá trình chuyển đổi này để cùng nhau xây dựng một môi trường giao thông sạch và thân thiện hơn.