Thị trường chứng khoán Mỹ đã chứng kiến một phiên giao dịch đầy biến động và căng thẳng vào ngày thứ Sáu, 01/08, khi các nhà đầu tư phải đối mặt với những tín hiệu suy yếu của nền kinh tế và quyết định điều chỉnh thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Sự kiện này đã gây ra một làn sóng bán tháo trên thị trường, đẩy các chỉ số chính xuống mức giảm mạnh.

Kết thúc phiên giao dịch, chỉ số Dow Jones giảm 542,40 điểm, tương đương 1,23%, xuống còn 43.588,58 điểm. Đây là mức giảm mạnh nhất của chỉ số này kể từ ngày 13/06/2025. Chỉ số S&P500 cũng giảm 1,60%, xuống còn 6.238,01 điểm, đánh dấu phiên tồi tệ nhất kể từ ngày 21/05/2025. Chỉ số Nasdaq Composite mất 2,24%, còn 20.650,13 điểm, chứng kiến phiên giảm mạnh nhất kể từ ngày 21/04/2025.

Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sự sụt giảm này là báo cáo việc làm tháng 7/2025. Theo đó, nền kinh tế Mỹ chỉ tạo ra thêm 73.000 việc làm trong tháng trước, thấp hơn nhiều so với dự báo tăng 100.000 việc làm từ các chuyên gia kinh tế. Điều này cho thấy thị trường lao động đã suy yếu trong một thời gian.

Nhóm cổ phiếu ngân hàng chịu tác động mạnh do lo ngại về sự chậm lại của nền kinh tế có thể ảnh hưởng đến tăng trưởng tín dụng. Cổ phiếu của các ngân hàng lớn như JPMorgan Chase, Bank of America và Wells Fargo đều sụt giảm đáng kể.

Những con số này làm tăng khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể hạ lãi suất sớm hơn dự kiến để hỗ trợ nền kinh tế. Hiện tại, thị trường dự báo có xác suất 86% Fed sẽ hạ lãi suất vào tháng 9/2025 sau báo cáo việc làm. Điều này cho thấy một sự đảo ngược so với ngày 30/07, khi mức xác suất này giảm mạnh sau khi Chủ tịch Fed Jerome Powell phát tín hiệu rằng ngân hàng trung ương cần chờ đợi và đánh giá tác động của thuế quan đối với lạm phát trước khi hạ lãi suất.

Ngoài ra, việc Tổng thống Trump áp dụng mức thuế mới dao động từ 10% đến 41% cũng ảnh hưởng đến tâm lý thị trường. Theo Nhà Trắng, hàng hóa được trung chuyển để tránh thuế quan sẽ phải đối mặt với mức thuế bổ sung 40%. Canada, một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ, sẽ phải đối mặt với mức thuế quan 35%, tăng so với mức 25% trước đó.

Bên cạnh đó, đợt bán tháo các cổ phiếu công nghệ lớn cũng gây áp lực lên các chỉ số chính vào ngày thứ Sáu. Cổ phiếu Amazon sụt hơn 8% sau khi gã khổng lồ thương mại điện tử đưa ra dự báo thu nhập hoạt động yếu kém cho quý hiện tại. Cổ phiếu Apple cũng mất 2,5%.

Tóm lại, thị trường chứng khoán Mỹ đã trải qua một phiên giao dịch đầy biến động và khó khăn vào ngày thứ Sáu, với các chỉ số chính đều ghi nhận mức giảm mạnh do những lo ngại về nền kinh tế và chính sách thuế quan.

Trong bối cảnh chính sách năng lượng tái tạo của Mỹ đang trải qua những thay đổi quan trọng, nhiều công ty trong lĩnh vực này đã buộc phải thực hiện các biện pháp cắt giảm nhân sự để đảm bảo sự ổn định. Mới đây, New Leaf Energy, một công ty năng lượng mặt trời có trụ sở tại bang Massachusetts, đã quyết định sa thải 41 nhân viên, tương đương với gần 20% lực lượng lao động của mình.

CEO Dan Berwick của New Leaf Energy cho biết, việc cắt giảm nhân sự này là cần thiết để công ty có thể duy trì sự ổn định trong bối cảnh chính sách năng lượng tái tạo của chính phủ liên bang đang trải qua những thay đổi quan trọng. Những thay đổi trong chính sách năng lượng tái tạo của Mỹ bắt nguồn từ Đạo luật Giảm lạm phát (IRA) dưới thời Tổng thống Joe Biden, cho phép các hộ gia đình lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời được hưởng tín dụng thuế liên bang lên đến 30% tổng chi phí lắp đặt cho đến năm 2032.

Tuy nhiên, Đạo luật còn được biết đến với tên gọi khác do chính quyền Tổng thống Donald Trump đưa ra, yêu cầu các dự án phải bắt đầu xây dựng trước tháng 7 năm 2026 để được hưởng chính sách ưu đãi. Sự không chắc chắn về chính sách đã khiến nhiều công ty trong lĩnh vực năng lượng tái tạo phải thu hẹp quy mô hoạt động.

Không chỉ New Leaf Energy, nhiều công ty khác trong lĩnh vực năng lượng tái tạo cũng đã thực hiện các biện pháp cắt giảm nhân sự. Pine Gate Renewables, một nhà phát triển dự án năng lượng mặt trời và lưu trữ tại Bắc Carolina, cũng được cho là đã sa thải 15% nhân sự của mình. Tương tự, Southern Energy Management cũng đang cân nhắc kế hoạch sa thải từ 50 đến 55 nhân viên.

Các dự án năng lượng tái tạo đang gặp khó khăn do sự không chắc chắn về chính sách. Theo Bloomberg, trích dẫn thông tin từ công ty nghiên cứu Enverus, nếu không có khoản tín dụng thuế, chỉ khoảng 30% trong số các dự án năng lượng mặt trời đã được lên kế hoạch có thể cung cấp mức giá cạnh tranh và được kỳ vọng sẽ tồn tại. Con số này đối với các dự án điện gió là 57%.

Hiệp hội Công nghiệp Năng lượng Mặt trời ước tính rằng khoảng 300.000 người trong lĩnh vực này sẽ mất việc trong vài năm tới. Riêng tại bang Massachusetts, số lao động mất việc dự kiến lên tới 6.100 người. Frank Callahan, chủ tịch Công đoàn Xây dựng Massachusetts, bày tỏ quan ngại rằng đạo luật mới sẽ loại bỏ hàng ngàn cơ hội việc làm. Ông cũng cho biết một số dự án điện gió ngoài khơi đã bị đình trệ và nhiều dự án khác có thể bị hoãn lại.

Một số chuyên gia nhận định rằng đạo luật này dường như là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng mất việc làm lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ. Công ty nghiên cứu Energy Innovation dự báo rằng đạo luật này có thể khiến công suất điện của Mỹ giảm 300 GW vào thời điểm nhu cầu điện đang tăng trở lại sau hai thập niên, do sự phát triển của trung tâm dữ liệu và công nghệ trí tuệ nhân tạo.

Cục Dự trữ Liên bang (Fed) đang đối mặt với một tình thế phức tạp và chưa từng có khi bước vào năm 2025. Thị trường chứng khoán đang dao động gần mức cao kỷ lục và các chỉ số suy thoái truyền thống vẫn chưa cho thấy dấu hiệu đáng lo ngại. Tuy nhiên, các nhà hoạch định chính sách đang phải cân nhắc áp lực gia tăng trong các chỉ số kinh tế hướng tới tương lai trong bối cảnh lo ngại lạm phát dai dẳng. Sự hội tụ độc đáo của các yếu tố này mang đến cả cơ hội và rủi ro có thể xác định quỹ đạo của chính sách tiền tệ trong phần còn lại của năm.

Trong phân tích kinh tế, sự khác biệt giữa dữ liệu ‘mềm’ – bao gồm các cuộc khảo sát, chỉ số tình cảm và các biện pháp dựa trên thị trường – và dữ liệu ‘cứng’, bao gồm các số liệu cụ thể như số liệu việc làm, sản xuất công nghiệp và tăng trưởng GDP, đã được nhận diện từ lâu. Hiện tại, hai loại dữ liệu này đang kể những câu chuyện khác nhau rõ rệt về sức khỏe của nền kinh tế Hoa Kỳ.

Dữ liệu cứng tiếp tục vẽ nên bức tranh về khả năng phục hồi. Thị trường lao động vẫn tương đối chặt chẽ, chi tiêu của người tiêu dùng cho thấy động lực bền vững và thu nhập của công ty nhìn chung đã vượt quá kỳ vọng. Tuy nhiên, các chỉ số dữ liệu mềm đang nhấp nháy các tín hiệu cảnh báo không thể bỏ qua. Các biện pháp dựa trên khảo sát về niềm tin kinh doanh đã giảm đáng kể, với các chỉ số PMI sản xuất và dịch vụ cho thấy sự yếu kém đáng lo ngại trong các đơn đặt hàng mới và kỳ vọng trong tương lai. Tâm lý người tiêu dùng, mặc dù không ổn định, đã cho thấy sự yếu kém dai dẳng trong các thành phần hướng tới tương lai.

Tiền lệ lịch sử và các mô hình phản ứng của Fed cho thấy một mô hình rõ ràng: Cục Dự trữ Liên bang đã liên tục phản ứng với căng thẳng kéo dài trong các chỉ số dữ liệu mềm, thường là trước khi dữ liệu cứng cho thấy sự suy giảm đáng kể. Cách tiếp cận chủ động này đã chứng minh hiệu quả trong việc ngăn chặn suy thoái do tâm lý di căn thành suy thoái toàn diện.

Môi trường hiện tại đặt ra một thách thức độc đáo vì căng thẳng dữ liệu mềm đang xảy ra cùng với định giá tài sản tăng cao và áp lực lạm phát liên tục. Điều này tạo ra một ma trận quyết định phức tạp hơn cho các nhà hoạch định chính sách so với các chu kỳ trước. Thị trường tài chính hiện đang phản ánh mức độ tin tưởng cao vào kịch bản ‘hạ cánh mềm’, với định giá cổ phiếu vẫn ở mức cao và chênh lệch tín dụng tương đối được kiểm soát. Vị thế này tạo ra cả cơ hội và rủi ro cho Cục Dự trữ Liên bang.

Việc cắt giảm lãi suất sẽ đòi hỏi dữ liệu cứng phải xấu đi đáng kể hoặc bằng chứng rõ ràng cho thấy căng thẳng dữ liệu mềm đang bắt đầu tác động đến các số liệu kinh tế cụ thể. Với sự nhấn mạnh của Fed vào sự phụ thuộc vào dữ liệu, các nhà hoạch định chính sách có thể sẽ thích chờ xác nhận bổ sung trước khi hành động.

Quy mô của bất kỳ chu kỳ nới lỏng nào sẽ phụ thuộc phần lớn vào tốc độ và quyết đoán của Fed. Bằng chứng lịch sử cho thấy việc nới lỏng chủ động sớm có xu hướng hiệu quả hơn trong việc ngăn ngừa suy thoái so với việc cắt giảm phản ứng được thực hiện sau khi dữ liệu cứng đã xấu đi.

Ngoài chính sách tiền tệ, động lực tài chính có thể đóng vai trò ngày càng quan trọng trong kết quả kinh tế. Sở thích phát hành nợ ngắn hạn có thể hoạt động hiệu quả như nới lỏng định lượng, cung cấp thêm kích thích cho tài sản rủi ro ngay cả khi không có hành động của Fed.

Câu hỏi then chốt đối với thị trường và các nhà hoạch định chính sách là liệu sự phân kỳ hiện tại giữa dữ liệu mềm và dữ liệu cứng có phải là hiện tượng tạm thời hay là giai đoạn đầu của sự suy thoái kinh tế đáng kể hơn. Tiền lệ lịch sử cho thấy rằng sự yếu kém kéo dài của dữ liệu mềm cuối cùng sẽ biểu hiện ở các số liệu cứng hơn, nhưng thời điểm và quy mô của sự truyền tải này vẫn chưa chắc chắn.

Giá vàng thế giới đã chứng kiến một sự sụt giảm đáng kể sau khi các số liệu kinh tế mới nhất của Mỹ được công bố, cho thấy nền kinh tế lớn nhất thế giới vẫn đang tăng trưởng mạnh mẽ. Vào ngày 16 tháng 7, Bộ Lao động Mỹ đã công bố số đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu trong tuần kết thúc ngày 12 tháng 7 là 221.000 đơn, thấp hơn nhiều so với dự báo 235.000 và giảm so với mức 228.000 đơn của tuần trước đó. Điều này cho thấy thị trường lao động Mỹ vẫn đang ổn định và tạo ra một bức tranh tích cực về tình hình kinh tế.

Cùng ngày, Bộ Thương mại Mỹ thông báo doanh số bán lẻ trong tháng 6 đã tăng 0,6% so với tháng trước, vượt xa mức dự báo chỉ 0,1%. Mức tăng này đã đảo chiều hoàn toàn so với đợt giảm 0,9% của tháng 5. Tính theo năm, doanh số bán lẻ tăng 4,1%. Các số liệu kinh tế tích cực này đã gây áp lực lên giá vàng, khi các nhà đầu tư bắt đầu kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) sẽ duy trì chính sách tiền tệ trung lập.

Chris Zaccarelli, Giám đốc đầu tư tại Northlight Asset Management, nhận định rằng các con số vừa công bố cho thấy người tiêu dùng Mỹ vẫn đang chi tiêu mạnh mẽ và hỗ trợ đà tăng trưởng của nền kinh tế. Ông cũng lưu ý rằng các số liệu này có thể khiến FED duy trì lãi suất ở mức cao trong thời gian dài hơn, điều này không có lợi cho giá vàng.

Một yếu tố khác cũng gây áp lực lên giá vàng là báo cáo khảo sát từ chi nhánh FED Philadelphia, cho thấy hoạt động sản xuất tại khu vực này đã bất ngờ quay trở lại vùng tăng trưởng trong tháng 7. Báo cáo này cũng chỉ ra rằng các thành phần chính như đơn hàng mới, lượng hàng vận chuyển và chỉ số việc làm đều tăng lên mức cao nhất kể từ tháng 2.

Ngay sau khi dữ liệu được công bố, giá vàng đã bị bán tháo mạnh, rơi xuống mức 3.312,66 USD/ounce, trước khi hồi nhẹ trở lại. Giới phân tích cho rằng loạt dữ liệu tích cực về việc làm, chi tiêu tiêu dùng và sản xuất đang làm giảm nhu cầu nắm giữ vàng như một tài sản phòng ngừa rủi ro.

Tổng thể, thị trường vàng đang chịu sức ép lớn khi các chỉ số kinh tế Mỹ cho thấy sự phục hồi vững chắc. Nếu xu hướng này tiếp tục, khả năng FED sẽ chưa vội cắt giảm lãi suất trong ngắn hạn – một yếu tố vốn không có lợi cho vàng. Tuy nhiên, lực mua bắt đáy cũng đang hỗ trợ rất tốt cho kim loại quý này. Việc các nhà đầu tư đang chờ đợi các tín hiệu tiếp theo từ FED và diễn biến của thị trường tài chính toàn cầu sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến giá vàng trong thời gian tới.

Thị trường bán lẻ Mỹ, nền kinh tế số 1 thế giới, vừa ghi nhận sự chậm lại trong tăng trưởng doanh số bán lẻ trong 6 tháng đầu năm. Theo số liệu mới công bố của Liên đoàn bán lẻ Mỹ, doanh số bán lẻ không bao gồm ô tô và xăng dầu trong tháng 6 đã giảm 0,33% so với tháng 5. Sự sụt giảm này cho thấy tâm lý lo lắng của người tiêu dùng trước các biến động về thuế quan đang ngày càng rõ nét.

Trong 9 hạng mục bán lẻ của tháng 6, chỉ có hai danh mục ghi nhận doanh số tăng, đó là hàng điện tử và dụng cụ thể thao. Ngược lại, các mặt hàng như may mặc, hàng tiêu dùng nhanh và thực phẩm lại ghi nhận sự giảm sút. Ông Gary Thanh Nguyen, một nhà kinh doanh tại bang Maryland, Mỹ, chia sẻ về sự tăng giá của các mặt hàng: “Trước đây, tôi mua thịt bò với giá 6,5 đến 7 đồng một pound, nhưng bây giờ giá đã tăng lên trên 10 đồng một pound, tương đương tăng khoảng 3 đồng.” Ông cho biết đã được thông báo về việc tăng giá này từ hơn một tháng trước.

Bà Trae Bodge, một chuyên gia bán lẻ hàng đầu tại Mỹ, nhận định: “Rõ ràng, thuế quan có liên quan chặt chẽ đến việc tăng giá, mặc dù mức tăng chưa cao như trong vài tháng qua. Nhiều nhà bán lẻ đang thực hiện việc tăng giá một cách âm thầm, và người tiêu dùng có thể không nhận thức được điều này nếu không theo dõi sát sao.”

Sự trầm lắng của doanh số bán lẻ hiện nay phần nào phản ánh tâm trạng chờ đợi và lo lắng của người tiêu dùng trước những vấn đề kinh tế và biến động về thuế quan. Hiện tại, lượng hàng tồn kho đang nhiều hơn so với cùng kỳ các năm trước, do các doanh nghiệp đã tích cực nhập hàng khi thuế nhập khẩu ở mức 10%. Tuy nhiên, sau khi áp dụng mức thuế mới từ ngày 1/8, việc nhập khẩu hàng hóa dự báo sẽ chậm lại trong một thời gian để tiêu thụ hết hàng tồn kho. Điều này sẽ tác động trực tiếp đến đơn hàng của nhiều doanh nghiệp xuất khẩu vào thị trường Mỹ từ khoảng tháng 9 trở đi.

Xu hướng này có thể kéo dài trong vài tháng tới, khi các doanh nghiệp và người tiêu dùng cùng chờ đợi những diễn biến tiếp theo của cuộc chiến thương mại và chính sách thuế quan. Trong bối cảnh này, các nhà bán lẻ và nhà sản xuất cần phải linh hoạt và thích nghi với những thay đổi trên thị trường, đồng thời tìm kiếm các giải pháp để duy trì tăng trưởng và ổn định sản xuất kinh doanh.

Các chuyên gia kinh tế dự báo rằng, sự ổn định của thị trường bán lẻ Mỹ sẽ phụ thuộc vào diễn biến của cuộc chiến thương mại và chính sách thuế quan trong thời gian tới. Nếu tình hình thuế quan tiếp tục biến động, người tiêu dùng có thể sẽ tiếp tục trì hoãn chi tiêu, dẫn đến sự chậm lại trong tăng trưởng kinh tế.

Giá vàng trong nước và thế giới đã đồng loạt giảm trong phiên giao dịch ngày 15/7. Tại các doanh nghiệp lớn, giá vàng miếng SJC được niêm yết ở mức 119,1-121,1 triệu đồng/lượng (mua – bán), giảm 400.000 đồng/lượng ở cả hai chiều so với trước đó. Đây là mức giảm đáng kể sau chuỗi tăng giá 5 phiên liên tiếp của vàng miếng.

Trước đó, vàng miếng đã ghi nhận chuỗi tăng giá liên tiếp và đạt được mức cao nhất trong một thời gian. Tuy nhiên, trong phiên giao dịch ngày 15/7, giá vàng miếng SJC đã giảm mạnh. Không chỉ vàng miếng, giá vàng nhẫn cũng giảm 400.000 đồng ở cả hai chiều, hiện được niêm yết ở mức 114,6-117,1 triệu đồng/lượng (mua – bán).

Sự giảm giá của vàng trong nước diễn ra trong bối cảnh giá vàng thế giới bất ngờ đảo chiều giảm sâu. Trên thị trường quốc tế, giá vàng giao dịch quanh mức 2.330 USD/ounce, giảm hơn 20 USD so với trước đó. Giá vàng thế giới quay đầu giảm sau khi chạm mức cao nhất trong 3 tuần, khi nhà đầu tư tập trung vào các diễn biến thương mại và dữ liệu kinh tế Mỹ sắp công bố.

Ông Bart Melek, trưởng bộ phận chiến lược hàng hóa tại TD Securities, cho rằng sau nhịp tăng mạnh gần đây, thị trường đang chứng kiến một số hoạt động chốt lời, nhưng nhìn chung lực cầu đối với vàng vẫn rất vững. Dữ liệu kinh tế mới nhất của Mỹ cho thấy chỉ số giá tiêu dùng CPI đã tăng 0,3% trong tháng 6, đánh dấu mức tăng mạnh nhất kể từ tháng 1.

Trong bối cảnh lạm phát duy trì ở mức thấp từ tháng 2 đến tháng 5, Tổng thống Donald Trump đã nhiều lần kêu gọi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ giảm lãi suất để hạ chi phí vay và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Hiện, giới đầu tư đang chờ đợi dữ liệu về chỉ số giá sản xuất (PPI) vào ngày 16/7 (theo giờ Mỹ), nhằm đánh giá hướng đi chính sách của Fed trong thời gian tới.

Ông Melek nhận định, Tổng thống Mỹ tiếp tục kêu gọi cắt giảm lãi suất và điều này về cơ bản sẽ hỗ trợ cho giá vàng. Trong môi trường lãi suất thấp, vàng thường trở nên hấp dẫn hơn trong mắt nhà đầu tư. Fed vẫn giữ nguyên lãi suất trong thời gian chờ dữ liệu thể hiện rõ tác động của thuế quan. Tuy nhiên, sau dữ liệu được công bố vào hôm qua, các nhà giao dịch vẫn giữ nguyên dự đoán rằng Fed có khả năng cắt giảm lãi suất vào tháng 9 tới, với xác suất khoảng 60%.

Ngoài ra, tỷ giá trung tâm giữa đồng Việt Nam và USD đã lập kỷ lục mới khi được Ngân hàng Nhà nước niêm yết ở mức 25.148 đồng, tăng 22 đồng so với trước đó. Các ngân hàng thương mại cũng điều chỉnh tăng tỷ giá, với biên độ 5% so với tỷ giá trung tâm.