Tình trạng lấn chiếm vỉa hè và lòng đường tại tuyến đường trung tâm xã Trùng Khánh, đoạn chợ Trùng Khánh, đã trở thành vấn nạn kéo dài và gây bức xúc trong cộng đồng. Người dân phản ánh rằng, các hộ kinh doanh đã chiếm dụng hai bên vỉa hè và lòng đường để bày biện bàn ghế, biển hiệu quảng cáo và kinh doanh, khiến lối đi dành cho người đi bộ bị cản trở nghiêm trọng.

Không chỉ ảnh hưởng đến việc đi lại của người dân, tình trạng lấn chiếm vỉa hè và lòng đường còn gây ra những hệ lụy khác như ùn tắc giao thông, mất mỹ quan đô thị và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông. Đặc biệt, vào các giờ cao điểm hoặc những ngày cuối tuần, khu vực này trở nên đông đúc và khó di chuyển.

Mặc dù người dân đã nhiều lần phản ánh với cơ quan chức năng và chính quyền địa phương, nhưng tình trạng này vẫn tiếp tục tái diễn. Điều này đặt ra câu hỏi về hiệu quả của các biện pháp quản lý và xử lý của cơ quan chức năng đối với tình trạng lấn chiếm vỉa hè và lòng đường.

Để giải quyết triệt để vấn nạn này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền địa phương, cơ quan chức năng và ý thức của các hộ kinh doanh. Cần thiết phải có các biện pháp xử lý nghiêm khắc đối với các trường hợp lấn chiếm vỉa hè và lòng đường, đồng thời tuyên truyền, vận động người dân và các hộ kinh doanh chấp hành nghiêm các quy định về sử dụng vỉa hè và lòng đường.

Trước mắt, chính quyền địa phương cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Bên cạnh đó, cần có những giải pháp hỗ trợ các hộ kinh doanh để họ có thể hoạt động kinh doanh một cách hợp pháp và không lấn chiếm vỉa hè và lòng đường.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Chỉ thị số 20/CT-TTg về một số nhiệm vụ cấp bách, quyết liệt ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường. Một trong những nhiệm vụ quan trọng được đề cập là yêu cầu Hà Nội triển khai các giải pháp để tổ chức, cá nhân chuyển đổi phương tiện, bảo đảm đến ngày 1/7/2026 không còn xe máy, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong khu vực Vành đai 1.

Đối với khu vực Vành đai 2, việc cấm xe môtô, xe gắn máy sẽ thực hiện từ 1/1/2028, đồng thời hạn chế xe ôtô cá nhân dùng xăng dầu. Để hiểu rõ hơn về kế hoạch này, cần nắm rõ thông tin về đường Vành đai 2 Hà Nội. Vành đai 2 Hà Nội là tuyến giao thông nội đô khép kín của Hà Nội dài 43,6km, chạy qua các điểm: Vĩnh Tuy-Minh Khai-Đại La-Ngã Tư Vọng-đường Trường Chinh-Ngã Tư Sở-đường Láng-Cầu Giấy-Bưởi-Nhật Tân-Vĩnh Ngọc-Đông Hội-cầu chui Gia Lâm-khu công nghiệp Hanel-Vĩnh Tuy. Hai cầu vượt sông Hồng trên Vành đai 2 là Vĩnh Tuy và Nhật Tân, một cầu vượt sông Đuống là Đông Trù.

Trước đó, dự án xây dựng tuyến đường bộ trên cao dọc đường Vành đai 2, đoạn từ cầu Vĩnh Tuy đến Ngã Tư Sở được thông xe đầu năm 2023. Dự án có chiều dài 5,08km, tuyến đường có mặt cắt ngang đường trên cao 19m và phần đi bằng (dưới thấp) từ 53,5-63,5m. Việc đưa vào khai thác tuyến đường Vành đai 2 trên cao khắc phục cơ bản tình trạng ùn tắc giao thông trên tuyến.

Hiện Vành đai 2 chỉ còn đoạn Ngã Tư Sở-Cầu Giấy (đi trùng với đường Láng hiện nay) dài gần 4km chưa được mở rộng và xây dựng đường trên cao. Đây là tuyến đường bao quanh khu vực nội đô mở rộng, kết nối các quận cũ của Hà Nội trước khi sắp xếp lại đơn vị hành chính như: Hai Bà Trưng, Đống Đa, Ba Đình, Cầu Giấy, Thanh Xuân và Long Biên.

Tuyến đường được đầu tư mạnh với các dự án mở rộng, nổi bật là tuyến đường trên cao từ cầu Vĩnh Tuy đến Ngã Tư Sở giúp giảm tải các nút giao lớn. Vành đai 2 là ranh giới chuyển tiếp giữa nội đô và vùng ven, thúc đẩy sự phát triển các khu đô thị mới và tạo động lực cho quá trình đô thị hóa.

Vành đai 1 Hà Nội gồm các tuyến đường, phố Trần Khát Chân (ngã ba Trần Khát Chân-Nguyễn Khoái)-Đại Cồ Việt-Xã Đàn-Ô Chợ Dừa-Đê La Thành-Hoàng Cầu-Đê La Thành-Cầu Giấy-đường Bưởi-Lạc Long Quân-Âu Cơ-Nghi Tàm-Yên Phụ-Trần Nhật Duật-Trần Quang Khải-Trần Khánh Dư-Nguyễn Khoái-Trần Khát Chân. Dự án Vành đai 1 chưa được khép kín do vẫn còn đoạn từ Hoàng Cầu tới Voi Phục đang thi công.

Đoạn Hoàng Cầu-Voi Phục dài hơn 2,2km, mặt cắt ngang 50m, điểm đầu giao với đường Cát Linh-La Thành-Yên Lãng tại Hoàng Cầu (quận Đống Đa cũ), điểm cuối tại nút giao Voi Phục (quận Ba Đình cũ). Vì vậy, khi hoàn thành đoạn tuyến Hoàng Cầu-Voi Phục, đây sẽ là vành đai đầu tiên của Hà Nội được khép kín.

Lộ trình đến ngày 1/7/2026 không có xe môtô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1; từ ngày 1/1/2028 không có xe môtô, xe gắn máy, hạn chế xe ôtô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1, Vành đai 2; từ năm 2030 tiếp tục mở rộng thực hiện trong đường Vành đai 3.

Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ký chỉ thị số 20/CT-TTg về một số nhiệm vụ cấp bách nhằm ngăn chặn và giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường. Một trong những nhiệm vụ quan trọng được giao cho thành phố Hà Nội là thực hiện các giải pháp và biện pháp để các tổ chức, cá nhân chuyển đổi phương tiện, lộ trình đến ngày 1/7/2026 không có xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1; từ ngày 1/1/2028 không có xe mô tô, xe gắn máy, hạn chế xe ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1, Vành đai 2; từ năm 2030 tiếp tục mở rộng thực hiện trong đường Vành đai 3.

Hà Nội hiện có hơn 6,9 triệu xe máy, phần lớn chạy xăng, góp phần đáng kể vào ô nhiễm không khí trên địa bàn. Chỉ thị 20, với lộ trình như nêu trên là nỗ lực đưa Hà Nội bắt kịp xu thế đô thị bền vững. Tuy nhiên, kế hoạch này không mới. Từ năm 2017, Hà Nội đã thông qua Đề án hạn chế xe máy đến năm 2030, thế nhưng tiến độ ì ạch: giao thông công cộng chỉ đáp ứng 20% nhu cầu, trạm sạc xe điện còn lác đác (khoảng 200 điểm), và kiểm soát khí thải xe máy gần như chưa làm.

Người dân rất quan tâm đến lộ trình này là điều dễ hiểu. Xe buýt điện hay tàu điện Cát Linh – Hà Đông chưa đủ sức thay thế xe máy – “người bạn” len lỏi mọi ngõ ngách, hợp với lối sống Hà Nội. Xe điện thì đắt, 30-50 triệu đồng/chiếc, trong khi trạm sạc còn hiếm.

Chính sách ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường là cần thiết, nhưng nhiều bài toán cần lời giải cụ thể để tạo sự đồng thuận. Nhìn ra thế giới, nhiều nơi đã biến chính sách xanh thành câu chuyện của dân chúng. London (Vương quốc Anh) áp dụng “khu vực phát thải thấp” (ULEZ) từ năm 2019, thu phí xe xăng, trợ giá xe điện, và mở rộng xe buýt điện, giúp giảm 20% khí thải giao thông sau ba năm.

Hà Nội cần tham khảo kinh nghiệm, nhưng phải sáng tạo để chính sách thành câu chuyện của người dân. Trước hết, phải “chạy nước rút” xây hạ tầng: tăng xe buýt điện, hoàn thiện tàu điện Nhổn – Ga Hà Nội, mở rộng trạm sạc lên 1.000 điểm trước 2026.

Thứ hai, chính quyền nên tính toán có hỗ trợ tài chính thiết thực, ví dụ trợ giá 30-50% xe điện, trả góp 0% lãi suất, thu mua xe máy cũ để giảm gánh nặng. Nhưng mấu chốt là truyền thông phải khiến người dân thấy mình là nhân vật chính.

Thành phố có thể tổ chức “Ngày xe điện Hà Nội”, cho dân thử xe miễn phí, cá nhân hóa xe bằng sticker (nhãn dán), màu sắc để thu hút giới trẻ. Tuyển “đại sứ xanh” từ shipper, sinh viên, tiểu thương, để họ chia sẻ trải nghiệm trên các phương tiện truyền thông và mạng xã hội.

Chuyển đổi xanh không chỉ là thay xe, mà là thay đổi tư duy. Hà Nội có tiềm năng lớn, với ngân sách mạnh và sự ủng hộ từ trung ương. Nhưng cần đưa chỉ thị 20 trở thành câu chuyện của mỗi người dân.

Hà Nội đang lên kế hoạch tăng tỷ lệ sử dụng xe máy điện vào trung tâm thành phố trong thời gian tới. Từ năm 2027, thành phố dự kiến sẽ tăng tỷ lệ này lên 10%, tiếp đến là 20% vào năm 2028 và đạt 60% vào năm 2030. Mục tiêu này nhằm giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường và thực hiện chỉ thị của Thủ tướng về việc giảm thiểu xe máy chạy bằng xăng.

TS Nguyễn Xuân Thuỷ, chuyên gia giao thông – đô thị, cho rằng việc hạn chế xe cá nhân, phương tiện chạy bằng xăng, dầu ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM là cần thiết. Tuy nhiên, cần có cách làm phù hợp để cư dân toàn thành phố dần từ bỏ xe cá nhân và chuyển đổi sang xe điện. Ông Thuỷ đề xuất Hà Nội cần hỗ trợ người dân một khoản tiền đủ để thay đổi phương tiện. Khoảng 200 tỉ đồng sẽ cần được bỏ ra để hỗ trợ người dân chuyển đổi xe xăng sang xe điện, với mức hỗ trợ cho mỗi phương tiện là 15 triệu đồng.

Để hiện thực hoá mục tiêu trên, ông Thuỷ cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc tăng cường đầu tư các tuyến metro xuyên tâm, hướng tâm và nâng cao tỷ lệ đúng giờ của các tuyến xe buýt. Điều này sẽ giúp người dân chủ động thời gian và thu hút được lượng khách tham gia.

Ông Dương Đức Tuấn, Phó Chủ tịch UBND Hà Nội, khẳng định sẽ nghiên cứu những chương trình, kế hoạch tổng thể để triển khai Chỉ thị của Thủ tướng. Theo đó, TP sẽ nghiên cứu một cơ chế chính sách hỗ trợ chuyển đổi phương tiện phù hợp nhất cho nhân dân, đặc biệt là người sử dụng phương tiện chạy bằng xăng dầu trong khu vực Vành đai 1.

Hà Nội cũng sẽ đẩy nhanh các dự án metro, cấu trúc lại hệ thống xe buýt… cố gắng nâng tỉ lệ vận tải hành khách công cộng trước mắt cho Vành đai 1 lên gấp đôi so với tỉ lệ chung của toàn TP, bảo đảm 40%.

Nông nghiệp Việt Nam mỗi năm tạo ra một lượng lớn phụ phẩm, ước tính lên đến hơn 156 triệu tấn, bao gồm rơm rạ, vỏ trấu, bã mía, vỏ cà phê và chất thải chăn nuôi. Tuy nhiên, tỷ lệ tái chế hoặc tái sử dụng các phụ phẩm này hiện còn rất thấp, chỉ dao động từ 10-35%. Phần lớn còn lại bị thải bỏ ra môi trường, dẫn đến lãng phí tài nguyên và gây ô nhiễm sinh thái.

Ông Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đã chỉ ra rằng ngành nông nghiệp không chỉ tạo ra một khối lượng lớn phụ phẩm mà còn là một trong những ngành phát thải khí nhà kính lớn nhất của Việt Nam, chỉ đứng sau ngành năng lượng. Điều này cho thấy ngành nông nghiệp đang đối mặt với những thách thức lớn trong việc quản lý và tái sử dụng phụ phẩm, cũng như giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

Việc tái chế và tái sử dụng phụ phẩm nông nghiệp không chỉ giúp giảm thiểu lãng phí tài nguyên mà còn có thể tạo ra các sản phẩm có giá trị kinh tế. Chẳng hạn, rơm rạ có thể được sử dụng để sản xuất giấy, thức ăn chăn nuôi hoặc thậm chí là nguyên liệu xây dựng. Vỏ trấu có thể được tái chế thành than hoạt tính hoặc sử dụng làm chất độn. Bã mía và vỏ cà phê có thể được sử dụng để sản xuất thức ăn chăn nuôi hoặc phân bón hữu cơ.

Để giải quyết vấn đề này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, doanh nghiệp và người dân. Chính phủ cần có các chính sách hỗ trợ và khuyến khích việc tái chế và tái sử dụng phụ phẩm nông nghiệp. Các doanh nghiệp cần đầu tư vào công nghệ và quy trình tái chế để có thể xử lý phụ phẩm một cách hiệu quả. Người dân cần được tuyên truyền và giáo dục về tầm quan trọng của việc tái sử dụng phụ phẩm và giảm thiểu lãng phí.

Một số giải pháp cụ thể có thể được áp dụng, chẳng hạn như xây dựng các nhà máy tái chế phụ phẩm nông nghiệp, phát triển các công nghệ mới để xử lý phụ phẩm, hoặc tạo ra các chương trình hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp trong việc tái sử dụng phụ phẩm. Bằng cách cùng nhau nỗ lực, chúng ta có thể giảm thiểu lãng phí tài nguyên, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và phát triển bền vững ngành nông nghiệp Việt Nam.