Trong xã hội hiện đại, ngày càng có nhiều ví dụ về những người thành công mà không cần đến bằng cấp đại học. Một trong số đó là Thanh Tâm, 27 tuổi, giám đốc của một công ty cung ứng hàng Hàn Quốc, chủ sở hữu một nhà hàng và cũng góp vốn vào một số doanh nghiệp khác. Tâm đã tự học tiếng Hàn và thậm chí còn dạy tiếng Việt cho người nước ngoài như một cách để luyện ngôn ngữ và tìm hiểu văn hóa.

Tâm chia sẻ rằng kỷ luật và tinh thần tự học đã giúp cô đạt được thành công. Cô cũng nhấn mạnh rằng việc không có bằng cấp đã giúp cô giữ được sự khiêm tốn và biết ơn. Dù đã đạt được thành công ở tuổi trẻ, Tâm vẫn bày tỏ sự tiếc nuối vì không được học đại học để có thể tiếp cận tri thức một cách hệ thống và có cái nhìn toàn diện hơn.

Không chỉ có Thanh Tâm, anh Trần Quang Vinh, 37 tuổi, sống tại San Francisco (Mỹ), cũng là một ví dụ điển hình về việc không học đại học nhưng vẫn đạt được thành công. Vinh đã tự học công nghệ từ khi còn nhỏ và đã được các công ty lớn như Google và Facebook mời về làm việc. Hiện tại, anh là lãnh đạo đội thiết kế trí tuệ nhân tạo cho Meta.

Những trường hợp như Vinh và Tâm không phải là hiếm trong xã hội hiện đại. Theo số liệu từ công ty nghiên cứu Wealth-X, gần 30% tỷ phú thế giới không có bằng cử nhân. PGS.TS Nguyễn Thị Tố Quyên, Khoa Xã hội học và Phát triển, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, cho rằng mọi người không nên hiểu sai rằng ‘có thể thành công không cần học hành’. Các tỷ phú hay những người thành công chỉ không có bằng cấp, nhưng họ không ngừng học tập thông qua các kênh khác nhau.

Chuyên gia hướng nghiệp Nguyễn Việt Linh (Hà Nội) có quan điểm khác, rằng trừ một số lĩnh vực đặc thù, nhiều doanh nghiệp hiện nay ưu tiên kỹ năng hơn đào tạo chính quy. Trong tư duy tuyển dụng quốc tế cũng không phân biệt giới tính, độ tuổi, bằng cấp. Dữ liệu từ LinkedIn cho thấy số tin tuyển dụng không yêu cầu bằng cấp tại Anh tăng 90% trong năm 2021-2022. Tại Mỹ, 20% tin tuyển dụng không đòi hỏi bằng đại học. 75% chuyên gia tuyển dụng cho rằng kỹ năng thực tế là tiêu chí quan trọng nhất.

Các chuyên gia và doanh nhân cho rằng học đại học không quan trọng bằng có đam mê với việc mình làm. Ngô Đình Tuấn, 32 tuổi, quê Thanh Hóa, đã bỏ học đại học để làm nông nghiệp và hiện có doanh thu khoảng một tỷ đồng mỗi năm.

Dù vậy, các chuyên gia vẫn nhấn mạnh tầm quan trọng của tinh thần học tập suốt đời. PGS.TS Tố Quyên cho rằng trong thời đại số, người học có thể tiếp cận tri thức qua sách vở, mạng xã hội, đồng nghiệp và những người xung quanh. ‘Quan trọng là giữ được tinh thần học tập suốt đời’, bà nói.

🔥 Sách – Bác Hana – Tiểu thuyết – NXB Phụ Nữ đang giảm giá!

Chỉ còn 92.650 VND (giảm 22% so với giá gốc 118.592 VND)

👉 Xem chi tiết & Mua ngay!

Trong thời đại công nghệ số hiện nay, trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống con người. Sự phát triển vượt bậc của AI mang lại nhiều tiện ích nhưng cũng đặt ra thách thức lớn cho thị trường lao động. Nhiều ngành nghề đang đứng trước nguy cơ bị tự động hóa, và các chuyên gia dự đoán rằng trong tương lai gần, hàng triệu công việc sẽ bị thay thế bởi máy móc.

Sự len lỏi của AI vào mọi ngóc ngách của đời sống khiến không ít người băn khoăn về tương lai nghề nghiệp. Bằng cấp và chuyên môn, từng được xem là ‘tấm vé an toàn’, giờ đây không còn đảm bảo cho một công việc ổn định. Việc tự động hóa không chỉ diễn ra trong các ngành sản xuất truyền thống mà còn lan rộng sang các lĩnh vực như y tế, giáo dục, tài chính, và truyền thông.

Các chuyên gia đã xác định 6 lĩnh vực đang được cảnh báo nhiều nhất về nguy cơ bị tự động hóa. Thứ nhất là sản xuất truyền thống, nơi công nghệ tự động hóa và robot công nghiệp đang thay thế hàng loạt công nhân trên dây chuyền sản xuất. Tiếp theo là chăm sóc khách hàng và telesales, nơi AI đang đảm nhiệm công việc chăm sóc khách hàng, từ trả lời tự động đến tiếp thị qua điện thoại.

Một lĩnh vực khác là nhân viên tài chính cơ bản và giao dịch viên ngân hàng. Theo dự đoán của Đại học Oxford, 40% vị trí tài chính cơ bản trên toàn cầu có thể biến mất vào năm 2030. Ngoài ra, dịch thuật cơ bản và biên dịch viên cũng đứng trước nguy cơ bị thay thế do công cụ dịch tự động đã đạt độ chính xác lên đến 98%.

Ngành truyền thông và biên tập nội dung cũng đang phải đối mặt với thách thức lớn khi AI có thể tự viết báo, soạn kịch bản video, tạo nội dung mạng xã hội. Cuối cùng là lĩnh vực chẩn đoán hình ảnh y khoa, nơi AI hỗ trợ phân tích hình ảnh y tế, khiến nhu cầu nhân lực sơ cấp trong ngành này thu hẹp nhanh chóng.

Trước tình hình này, nhiều phụ huynh và học sinh cảm thấy hoang mang. Lời khuyên cho các bạn trẻ là nên chọn ngành học có khả năng phát triển lâu dài, khó bị thay thế bởi AI. Đồng thời, phát triển những kỹ năng không thể bị thay thế bởi máy móc như sáng tạo, thấu cảm, tư duy phản biện và giao tiếp xã hội.

Tương lai không còn thuộc về người giỏi nhất, mà thuộc về người thích nghi nhanh nhất với sự thay đổi của công nghệ. AI không còn là mối đe dọa, mà trở thành trợ thủ đắc lực cho mỗi hành trình vươn tới tương lai. Việc thích nghi và nắm bắt công nghệ sẽ giúp con người có thể tận dụng AI một cách hiệu quả và tạo ra những cơ hội mới cho bản thân.

Cuối cùng, việc cần làm là phải nhận thức được sự thay đổi đang diễn ra và chuẩn bị cho tương lai. Bằng cách nắm bắt kiến thức và kỹ năng cần thiết, các bạn trẻ có thể tự tin bước vào tương lai và tạo ra những thành công cho bản thân. Tìm hiểu thêm về cách phát triển kỹ năng và thích nghi với công nghệ để có thể vững bước trên hành trình của mình.

Trong bối cảnh biến động hiện nay, các phương pháp phát triển con người và xây dựng đội ngũ kế thừa ngày càng được chú trọng. Một trong những xu hướng nổi bật là mentoring và coaching, những từ khóa đã trở nên quen thuộc trong các chương trình phát triển nguồn nhân lực và xây dựng thế hệ kế thừa. Tại Việt Nam, mentoring đang âm thầm phát triển như một dòng suối chảy ngầm dưới nền văn hóa doanh nghiệp, góp phần định hình nên những giá trị và phương pháp mới trong việc phát triển con người.

Bà Lê Thị Thanh Lâm, nguyên Phó tổng giám đốc Công ty CP Sài Gòn Food, là một trong những người tiên phong trong việc triển khai mentoring tại Việt Nam. Với kinh nghiệm thực tế và kỹ năng lãnh đạo sâu rộng, bà đã xây dựng thành công các câu lạc bộ Mentoring tại Sài Gòn Food, Hội đồng Tư vấn Hỗ trợ Khởi nghiệp Quốc gia – phía Nam và Hội Nữ Doanh Nhân TP.HCM (HAWEE). Qua những hoạt động này, bà Lâm đã chứng minh được tầm quan trọng và hiệu quả của mentoring trong việc phát triển con người và xây dựng đội ngũ kế thừa.

Menurut bà Lâm, mentoring đã mang lại sự thay đổi tích cực trong cách làm việc và sống của bà. “Ba từ khóa quan trọng nhất tôi áp dụng là: định hướng, dẫn dắt và đồng hành”, bà chia sẻ. Quá trình mentoring không chỉ giúp rèn luyện kỹ năng lãnh đạo hiệu quả mà còn dạy cho người mentor biết lắng nghe, đặt câu hỏi, xây dựng lòng tin và tạo không gian an toàn để người khác dám chia sẻ thật lòng. Những kỹ năng này không chỉ giúp người mentee phát triển mà còn giúp chính người mentor trưởng thành hơn trong quá trình đồng hành.

Cuốn sách “Người cố vấn” của bà Lâm là một trong những cuốn sách đầu tiên về mentoring do người Việt viết. Cuốn sách này không chỉ chia sẻ kinh nghiệm thực tế mà còn lan tỏa sâu rộng những giá trị của mentoring đến với nhiều người. Qua đó, bà Lâm hy vọng sẽ truyền cảm hứng cho nhiều người tham gia vào quá trình mentoring, góp phần xây dựng một nền văn hóa doanh nghiệp tích cực và phát triển bền vững.

Trong thời đại biến động, một người mentor giỏi cần hội đủ bốn yếu tố cốt lõi: kinh nghiệm thực tế, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng đặt câu hỏi và kỹ năng kể chuyện. Khi kết hợp được cả bốn yếu tố này, mentoring không chỉ giúp người trẻ phát triển mà còn giúp người lãnh đạo trưởng thành hơn. Quá trình mentoring cũng giúp người mentor nhìn lại bản thân, đánh giá và cải thiện kỹ năng lãnh đạo của mình.

Mentoring cũng là một phương pháp phát triển con người và xây dựng đội ngũ kế thừa trong tổ chức. Với tính kế thừa liên tục, mentoring giúp truyền lại kinh nghiệm, kỹ năng và tinh thần học hỏi giữa các thế hệ. Qua đó, các tổ chức có thể xây dựng được đội ngũ kế thừa vững chắc, sẵn sàng đáp ứng những thách thức trong tương lai.

Tương lai của lĩnh vực mentoring và coaching tại Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ. Mentoring sẽ trở thành một nét văn hóa trong các tổ chức, giúp xây dựng đội ngũ kế thừa và phát triển nhân lực bền vững. Để biết thêm thông tin về mentoring và các chương trình phát triển con người, bạn có thể tham khảo thêm tại các nguồn sách và các trang web chuyên ngành về mentoring và coaching.

Quá trình xây dựng và phát triển văn hóa mentoring tại Việt Nam sẽ đòi hỏi sự tham gia tích cực của cả doanh nghiệp và cá nhân. Khi mỗi cá nhân và tổ chức đều nhận thức được giá trị của mentoring, quá trình xây dựng đội ngũ kế thừa và phát triển nguồn nhân lực sẽ trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn. Việc phát triển mentoring cũng sẽ góp phần tạo ra một nền văn hóa doanh nghiệp tích cực, bền vững và phát triển trong tương lai.