Quản trị rủi ro là một yếu tố then chốt trong hoạt động của các công ty chứng khoán, đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự phát triển lành mạnh và bền vững của thị trường chứng khoán. Tại chương trình đào tạo “Quản trị rủi ro cho công ty chứng khoán” diễn ra vào ngày 21/7, ông Hà Duy Tùng, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), đã nhấn mạnh tầm quan trọng của quản trị rủi ro. Theo ông, quản trị rủi ro đóng vai trò như một “người gác cổng”, giúp các công ty chứng khoán chủ động phòng ngừa và ứng phó với các rủi ro có thể phát sinh, giảm thiểu tổn thất nghiêm trọng khi thị trường có những biến động bất ngờ.

Trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam đang phát triển nhanh chóng và hội nhập sâu vào thị trường vốn quốc tế, công tác quản trị rủi ro ngày càng trở nên quan trọng. Quản trị rủi ro hiệu quả không chỉ giúp đảm bảo thị trường phát triển lành mạnh, minh bạch và bền vững mà còn bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các nhà đầu tư. Ông Tùng đề nghị những người làm công tác quản trị rủi ro trong các công ty chứng khoán cần có kiến thức và kinh nghiệm chuyên sâu về lĩnh vực tài chính, chứng khoán, cũng như kỹ năng và thông tin cần thiết để xây dựng chiến lược phòng vệ và quản trị rủi ro hiệu quả.

Liên quan đến vấn đề này, ông Tan Boon Gin, Tổng Giám đốc Công ty Quản lý Thị trường (SGX), đã nhấn mạnh Việt Nam là đối tác quan trọng của Singapore. SGX sẵn sàng hỗ trợ các hoạt động quản lý rủi ro tại Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực nâng hạng lên Thị trường Mới nổi. Sự hỗ trợ từ SGX và các đối tác quốc tế được kỳ vọng sẽ giúp tăng cường năng lực quản trị rủi ro của các công ty chứng khoán tại Việt Nam, góp phần vào sự phát triển bền vững của thị trường chứng khoán trong nước.

Quản trị rủi ro hiệu quả đòi hỏi sự kết hợp giữa việc ứng dụng công nghệ, xây dựng quy trình quản lý rủi ro chặt chẽ và nâng cao năng lực chuyên môn của đội ngũ nhân sự. Các công ty chứng khoán cần tích cực tham gia các chương trình đào tạo và hội thảo chuyên ngành để cập nhật kiến thức và kỹ năng quản trị rủi ro. Đồng thời, việc tăng cường hợp tác quốc tế cũng đóng vai trò quan trọng trong việc học hỏi kinh nghiệm và ứng dụng các thực tiễn tốt nhất trong quản trị rủi ro từ các thị trường chứng khoán phát triển.

Trước những thách thức và cơ hội trong giai đoạn phát triển hiện nay, các công ty chứng khoán tại Việt Nam cần ưu tiên đầu tư vào công tác quản trị rủi ro. Điều này không chỉ giúp các công ty vượt qua những biến động của thị trường mà còn góp phần xây dựng một thị trường chứng khoán ổn định, minh bạch và hấp dẫn đối với các nhà đầu tư.

Trong bối cảnh thị trường tài chính đang biến động và nhiều yếu tố vĩ mô còn bất định, hiệu suất đầu tư của các quỹ không còn chỉ dựa vào việc tăng theo chỉ số VN-Index. Thay vào đó, nó trở thành thước đo về năng lực quản trị rủi ro và duy trì tầm nhìn dài hạn của các quỹ.

Một trong những nhầm lẫn phổ biến của nhà đầu tư, đặc biệt là những người mới tham gia thị trường, là đánh giá độ ‘đắt’ hay ‘rẻ’ của quỹ dựa trên giá chứng chỉ quỹ. Tuy nhiên, giá chứng chỉ quỹ gần như không phản ánh mức độ hấp dẫn hay tiềm năng đầu tư của quỹ. Ông Võ Nguyễn Khoa Tuấn, Giám đốc Nghiệp vụ cấp cao lĩnh vực Chứng khoán tại Dragon Capital, cho biết giá chứng chỉ quỹ cao hay thấp phụ thuộc vào giá trị tài sản ròng (NAV) của quỹ, được tính bằng tổng giá trị tài sản của quỹ trừ đi các khoản nợ và chi phí, chia cho tổng số lượng chứng chỉ quỹ.

Thay vì lo ngại về giá, nhà đầu tư nên tập trung vào những yếu tố nền tảng như hiệu suất đầu tư trong trung và dài hạn, chiến lược đầu tư dài hạn của quỹ, năng lực và uy tín của công ty quản lý quỹ, mức độ minh bạch, khả năng quản trị rủi ro và kỷ luật đầu tư của đội ngũ quản lý danh mục.

Quỹ Đầu tư Chứng khoán Năng động DC (DCDS) do Dragon Capital quản lý là một minh chứng sống động. Giá một chứng chỉ quỹ DCDS đã tăng trưởng hơn 50% trong vòng chưa đầy 3 năm, từ khoảng 61.000 đồng lên vượt mốc 92.000 đồng. Thành quả đầu tư này đến từ chiến lược nắm giữ đúng quỹ, đúng thời điểm và đủ kiên nhẫn.

Hiệu suất vượt trội của DCDS, đặc biệt trong những giai đoạn thị trường biến động, đến từ triết lý quản trị rủi ro chủ động và chiến lược đầu tư linh hoạt. Sự khác biệt này đã giúp DCDS không những tránh được phần lớn cú sốc mà còn mang lại giá trị cho nhà đầu tư.

Giá trị NAV của quỹ DCDS đã liên tục thiết lập đỉnh mới, phản ánh sự phục hồi từ nền tảng doanh nghiệp niêm yết. Danh mục đầu tư của DCDS bao gồm 100% cổ phiếu niêm yết, với thị giá được xác lập minh bạch trên thị trường chứng khoán.

Trong giới đầu tư, câu hỏi ‘khi nào là thời điểm chốt lời tối ưu’ luôn khiến nhiều người băn khoăn. Phần lớn quyết định chốt lời đều được đưa ra quá sớm và chưa tối ưu. Lịch sử đã từng ghi nhận những trường hợp nhà đầu tư ‘chốt lời non’ và bỏ lỡ cơ hội tăng trưởng tiếp theo.

Đồng quan điểm, ông Lê Anh Tuấn cho rằng đầu tư là cuộc chiến tâm lý thực sự. Hãy đơn giản hóa việc đầu tư bằng cách tập trung vào yếu tố nền tảng và giữ vững kỷ luật đầu tư đều đặn, nắm giữ lâu dài.

Ngày 16/7, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam đã tổ chức hội thảo tăng cường năng lực ‘Quản trị rủi ro ngân hàng: Tầm nhìn mới từ dự thảo sửa đổi Thông tư 13/2018/TT-NHNN và Thông tư 41/2016/TT-NHNN’, với mục đích thảo luận các giải pháp triển khai Basel III tại Việt Nam.

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Trần Phương, Phó Tổng Giám đốc BIDV, Phó chủ nhiệm Ủy ban Rủi ro trực thuộc Hội đồng Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cho biết, trong bối cảnh toàn cầu hóa sâu rộng, ngành Ngân hàng Việt Nam đang đứng trước yêu cầu cấp thiết phải nâng cao năng lực quản trị rủi ro, nhằm đảm bảo an toàn hệ thống và tăng sức chống chịu trước các cú sốc thị trường. Việc áp dụng các chuẩn mực quốc tế không chỉ giúp tăng cường ổn định tài chính, mà còn tạo nền tảng để các tổ chức tín dụng phát triển bền vững và hội nhập toàn diện.

Ông Phương nhấn mạnh, việc triển khai Basel III là xu thế tất yếu, mang lại cả cơ hội và thách thức cho các ngân hàng và thị trường Việt Nam. Thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã và đang tích cực xây dựng khung pháp lý mới nhằm luật hóa các yêu cầu cốt lõi của Basel III trong hệ thống ngân hàng Việt Nam thông qua 2 dự thảo thông tư quan trọng: Dự thảo thông tư thay thế Thông tư số 41/2016/TT-NHNN ngày 30/12/2016 quy định tỷ lệ an toàn vốn đối với ngân hàng thương mại và dự thảo thông tư thay thế Thông tư số 13/2018/TT-NHNN ngày 18/5/2018 quy định về hệ thống kiểm soát nội bộ của ngân hàng thương mại.

Một số nội dung thay đổi trong khuôn khổ của Basel III có thể kể đến như nâng tỷ trọng và chất lượng vốn. Basel III nâng tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu đối với vốn cổ phần lên 4,5% và quy định thêm mức đệm bảo toàn vốn (CCB) ≥ 2,5% và đệm phản chu kỳ (CCyB) từ 0-2,5%, từ đó nâng tổng mức an toàn vốn tối thiểu đối với vốn cổ phần lên 7% và tỷ lệ an toàn vốn và các bộ đệm cũng tăng lên tới tối thiểu 10,5%.

Basel III cũng đưa ra các yêu cầu mới về đòn bẩy và thanh khoản để bảo vệ các ngân hàng khỏi tình trạng cho vay quá mức và rủi ro, đồng thời đảm bảo các ngân hàng có đủ thanh khoản trong giai đoạn căng thẳng tài chính. Tỷ lệ này được tính bằng vốn cấp 1 chia cho tổng tài sản của ngân hàng, với yêu cầu tỷ lệ tối thiểu là 3%.

Tại hội thảo, đại diện các tổ chức tín dụng đã cùng thảo luận nhằm tìm ra những giải pháp triển khai trong thời gian tới để hỗ trợ cho hệ thống các ngân hàng thương mại hoàn thành áp dụng chuẩn mực Basel III, nâng tầm trên thị trường tài chính quốc tế.

Về lộ trình triển khai, các chuyên gia và đại diện các ngân hàng thương mại đã kiến nghị nhiều giải pháp, bao gồm cả việc cập nhật các thông tư liên quan, điều chỉnh lộ trình để hỗ trợ các ngân hàng có thể chủ động xin phê duyệt và triển khai sớm IRB, xây dựng kho lưu trữ dữ liệu tập trung với đối tượng SME, đẩy nhanh kế hoạch số hóa cơ sở dữ liệu của các bộ, ngành liên quan đến hoạt động tín dụng, sớm ban hành các khuôn khổ pháp lý cho việc khai thác và sử dụng dữ liệu.

Kết luận hội thảo, bà Nguyễn Thị Hồng Vân, Giám đốc Khối Pháp chế và Tuân thủ, phụ trách hoạt động quản lý rủi ro Vietcombank, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Rủi ro cho biết, trong quá trình triển khai thực hiện các thông tư, các thành viên Ủy ban Rủi ro sẽ tiếp tục đồng hành chặt chẽ, cùng xây dựng quan điểm thống nhất về kỹ thuật, từ đó đề xuất với Ngân hàng Nhà nước ban hành hướng dẫn chi tiết dưới dạng ‘cẩm nang thực hiện’.