Ấn Độ đang xem xét việc áp dụng mức nhiệt tối thiểu cho máy điều hòa là 20°C trong bối cảnh nhu cầu năng lượng tăng cao và nỗ lực giảm tiêu thụ điện. Bộ trưởng Năng lượng Ấn Độ, Manohar Lal Khattar, cho biết quy định về giới hạn nhiệt độ cài đặt thấp nhất cho các máy điều hòa mới đang được xem xét và có thể sớm được ban hành. Hiện tại, mức nhiệt tối thiểu cho các máy lạnh ở Ấn Độ thường được thiết lập ở mức 17°C.

Theo các quan chức, mỗi độ tăng thêm trong thiết lập nhiệt độ của máy điều hòa có thể giúp tiết kiệm khoảng 6% năng lượng tiêu thụ. Điều này trở nên quan trọng khi xét đến số lượng lớn máy điều hòa được bán ra tại Ấn Độ mỗi năm, ước tính từ 10 đến 15 triệu chiếc. Sự gia tăng này diễn ra trong bối cảnh dân số hơn 1,4 tỷ người của Ấn Độ ngày càng đô thị hóa và có thu nhập cao hơn.

Máy điều hòa phòng hiện chiếm gần 1/4 lượng điện tiêu thụ trong các đợt cao điểm năm 2024. Giai đoạn 2019-2024, sự gia tăng số lượng máy điều hòa đã khiến mức tiêu thụ điện tối đa tăng tương đương với lượng điện cần để vận hành thủ đô New Delhi trong một năm. Điều này đặt ra thách thức lớn cho hệ thống năng lượng của Ấn Độ, đặc biệt là khi nhu cầu làm mát tăng cao.

Chuyên gia Nikit Abhyankar từ Trung tâm Năng lượng và Khí hậu Ấn Độ nhận định rằng các thành phố lớn như New Delhi đang ghi nhận hai đỉnh tiêu thụ điện mỗi ngày: buổi chiều và nửa đêm, phần lớn do máy lạnh. Trong khi năng lượng mặt trời có thể hỗ trợ vào ban ngày, việc làm mát vào ban đêm vẫn phụ thuộc chủ yếu vào nhiên liệu hóa thạch như than.

Dù ủng hộ quy định mới về mức nhiệt tối thiểu, ông Abhyankar cho rằng điều quan trọng hơn là nâng chuẩn hiệu suất năng lượng tối thiểu của thiết bị. Nhiều máy lạnh đang bán ở Ấn Độ có hiệu suất thấp đến mức không đủ tiêu chuẩn để bán ở nhiều nước khác. Ông Abhyankar và các chuyên gia khác cũng đề xuất kết hợp các biện pháp khác như tăng cường thông gió trong công trình mới, sử dụng quạt trần song song với máy lạnh, hay tích hợp công nghệ thông minh để giảm tiêu thụ điện.

Việc Ấn Độ xem xét áp dụng mức nhiệt tối thiểu cho máy điều hòa là một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn nhằm giảm tiêu thụ điện và tăng cường hiệu suất năng lượng. Với sự hỗ trợ từ các chuyên gia và quy định phù hợp, Ấn Độ có thể giảm bớt gánh nặng năng lượng và hướng tới một tương lai năng lượng bền vững hơn.

Các nhà nghiên cứu gần đây đã phát hiện ra rằng chim cánh cụt Magellan (Spheniscus magellanicus) sở hữu khả năng đặc biệt trong việc tận dụng dòng chảy để di chuyển một cách hiệu quả. Thông tin này vừa được công bố trên tạp chí PLOS Biology.

Được biết, chim cánh cụt Magellan là loài vật thông minh khi chúng có thể thay đổi đường đi tùy thuộc vào điều kiện dòng chảy. Khi biển lặng, chúng chọn đường thẳng để quay về tổ sau chuyến đi săn. Tuy nhiên, khi gặp dòng chảy mạnh, chúng lại ‘thuận dòng mà đi’, ngay cả khi quãng đường dài hơn.

Chim cánh cụt Magellan chủ yếu sinh sản tại các vùng ven biển Chile và Argentina từ tháng 9 đến tháng 2 hàng năm. Trong thời gian này, chim trưởng thành có thể bơi hơn 100 km để tìm kiếm thức ăn cho con non, bao gồm cá nhỏ, mực và động vật thân mềm.

Các chuyên gia sinh học, dẫn đầu bởi Rory Wilson thuộc Đại học Swansea (Vương quốc Anh), đã tiến hành nghiên cứu hành vi của chim cánh cụt Magellan bằng cách gắn thiết bị định vị GPS và bộ ghi chuyển động lên 27 cá thể chim cánh cụt trưởng thành ở khu vực bán đảo Valdés (Argentina). Dữ liệu thu thập được cho thấy, chim cánh cụt Magellan thay đổi hướng bơi tùy theo tình hình dòng nước.

Khi biển lặng, chúng bơi gần như theo đường thẳng. Tuy nhiên, trong những ngày dòng chảy mạnh, chim cánh cụt Magellan lựa chọn lộ trình ngoằn ngoèo hình chữ S, theo dòng thủy triều tự nhiên quanh bán đảo. Dòng thủy triều đổi chiều trong lúc chim cánh cụt Magellan di chuyển giúp chúng không bị cuốn lệch hướng. Nhờ vậy, loài này tiết kiệm được năng lượng cũng như có cơ hội săn thêm mồi.

Chuyên gia David Grémillet từ Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp nhận định, chim cánh cụt Magellan có khả năng đánh giá sức mạnh và hướng của dòng chảy để chọn cách di chuyển phù hợp. Ông cho rằng kỹ năng này có thể hình thành từ sự kết hợp giữa bản năng và kinh nghiệm của loài chim cánh cụt.

Tuy nhiên, giới khoa học vẫn chưa thể lý giải cách mà chim cánh cụt cảm nhận sức mạnh dòng chảy để xác định phương hướng. Họ hy vọng những nghiên cứu trong tương lai sẽ có thể tìm ra lời giải cho bí ẩn này.

Tiết kiệm năng lượng đã trở thành một giải pháp thiết thực và hiệu quả trong việc giảm chi phí cho doanh nghiệp, người dân và bảo vệ môi trường. Theo khảo sát của Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019-2030 (VNEEP3), tiềm năng tiết kiệm năng lượng tại Việt Nam vẫn còn rất lớn, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghiệp. Nếu chỉ tính riêng hơn 3.000 cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm trên cả nước, với mức tiêu thụ điện hơn 80 tỷ kWh/năm, chỉ cần thực hiện tiết kiệm tối thiểu 2% điện năng mỗi năm, sẽ giúp tiết kiệm khoảng 1,6 tỷ kWh, tương đương hơn 3.200 tỷ đồng chi phí tiền điện hàng năm.

Ông Đặng Hải Dũng, Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công, Bộ Công Thương nhấn mạnh: ‘Tiết kiệm năng lượng và tiết kiệm điện là những giải pháp cấp thiết, hiệu quả trong cả ngắn hạn và dài hạn, giúp giảm áp lực cung ứng năng lượng, bảo vệ môi trường và tăng cường an ninh năng lượng quốc gia, đặc biệt trong bối cảnh nguồn cung năng lượng toàn cầu tiềm ẩn nhiều bất ổn.’

Ngày 18/6/2025, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, có hiệu lực từ 1/1/2026. Luật sửa đổi bổ sung nhiều quy định mới, khẳng định vai trò quan trọng của tiết kiệm năng lượng trong phát triển kinh tế – xã hội và đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.

Ông Nguyễn Đình Hiệp, Chủ tịch Hội sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả, cho biết một trong những điểm mới quan trọng nhất là tăng cường trách nhiệm của địa phương, các bộ ngành, tăng cường chế tài xử phạt. Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả trở thành một chỉ tiêu trong kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội quốc gia, tỉnh, thành phố và cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm.

Trong khuôn khổ hội thảo, đại diện Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Trường Đại học Điện lực đã chia sẻ về một số giải pháp đã triển khai thành công, đóng góp đáng kể vào kết quả tiết kiệm điện trong những năm gần đây. Thời gian tới, Chính phủ cũng sẽ xây dựng cơ chế khuyến khích và hỗ trợ thúc đẩy ứng dụng quá trình chuyển đổi phù hợp với cuộc cách mạng công nghệ, chuyển đổi số trong sản xuất, chế biến công nghiệp, đặc biệt là đổi mới sáng tạo trong sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Tại buổi tập huấn, các phóng viên, nhà báo cũng được trao đổi kỹ năng tác nghiệp báo chí trong lĩnh vực năng lượng, bao gồm cách khai thác, sử dụng thuật ngữ kỹ thuật, xây dựng câu chuyện và góc nhìn mới để tiếp cận bạn đọc. Từ đó, góp phần thay đổi nhận thức, hình thành thói quen tiết kiệm năng lượng, góp phần giảm phát thải khí nhà kính, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.