Công an tỉnh Hà Tĩnh vừa phát đi cảnh báo về một thủ đoạn lừa đảo mới trên mạng xã hội Facebook, trong đó nhóm đối tượng xấu đã chiếm quyền quản trị tài khoản của một người dân và sử dụng nó để đăng tải thông tin giả mạo về một vụ bắt cóc trẻ em. Mục đích của hành động này là để kêu gọi ủng hộ từ thiện từ cộng đồng mạng.

Sự việc bắt đầu khi tài khoản Facebook ‘Tam Nguyen’ đăng tải thông tin về một vụ bắt cóc trẻ em xảy ra tại Khu bảo tồn thiên nhiên Kẻ Gỗ, tỉnh Hà Tĩnh vào ngày 1/8. Bài đăng đã nhanh chóng thu hút hơn 1.000 lượt chia sẻ trên mạng xã hội Facebook và lan truyền rộng rãi trên nhiều hội nhóm và trang cá nhân.

Tuy nhiên, sau khi tiến hành xác minh, Công an Hà Tĩnh đã phát hiện ra rằng thông tin trên là giả mạo. Không có vụ bắt cóc trẻ em nào xảy ra tại Khu bảo tồn thiên nhiên Kẻ Gỗ, và cũng không có cháu bé nào tên N.B.T.N. như thông tin trong bài viết. Các đối tượng đã sử dụng hình ảnh và video được cắt ghép từ một phóng sự đăng tải trên báo điện tử trước đó, sau đó chuyển sang màu đen trắng nhằm tạo cảm giác thương tâm, gây tác động mạnh về mặt tâm lý.

Công an Hà Tĩnh đã xác định rằng các đối tượng đã chiếm quyền quản trị tài khoản Facebook ‘Tam Nguyen’ của anh N.T.T. vào cuối tháng 5. Hiện, cơ quan công an đang kêu gọi người dân cảnh giác với các bài viết có hình ảnh thương tâm bất thường và không chia sẻ, bình luận khi chưa kiểm chứng sự thật của bài đăng.

Đây là thủ đoạn tinh vi của tội phạm sử dụng công nghệ cao, lợi dụng lòng tốt của cộng đồng mạng để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Công an Hà Tĩnh đang tiếp tục điều tra và làm rõ vụ việc, đồng thời khuyến cáo người dân cần nâng cao cảnh giác trước những thông tin giả mạo trên mạng xã hội. Công an Hà Tĩnh sẽ tiếp tục cập nhật thông tin và cung cấp các biện pháp phòng chống lừa đảo trên mạng xã hội.

Tin giả và thông tin sai sự thật đang lan truyền với tốc độ chóng mặt trên mạng xã hội, gây ra sự hoang mang và lo lắng trong cộng đồng. Sự phát triển của mạng xã hội đã tạo ra một môi trường thông tin đa chiều, nhưng đồng thời cũng tạo ra kẽ hở cho tin giả phát tán rộng rãi. Đặc tính nhanh chóng và sức lan tỏa rộng của thông tin trên mạng khiến việc quản lý và kiểm soát trở nên khó khăn. Nếu người sử dụng không có đủ năng lực nhận biết và kỹ năng xử lý thông tin, mạng xã hội có thể trở thành ‘con dao hai lưỡi’, gây ra những hậu quả khôn lường.

Gần đây, trên mạng xã hội đã xuất hiện nhiều tin giả liên quan đến các vụ việc thời sự như vụ lật tàu ở Quảng Ninh và tình hình mưa lũ ở Nghệ An. Thông tin sai lệch về việc ‘vỡ đập thủy điện Bản Vẽ’ đã lan truyền trên Facebook và TikTok, khiến nhiều người dân hoang mang và lo lắng. Người đăng tin sai sự thật đã bị xử lý theo quy định của pháp luật, nhưng những ảnh hưởng tiêu cực vẫn còn tồn tại.

Theo các chuyên gia, tin giả lan truyền nhanh hơn thông tin xác thực do đánh trúng tâm lý tò mò của người dùng. Một nghiên cứu của Viện Công nghệ Massachusetts cho thấy tin giả có tốc độ lan truyền gấp sáu lần sự thật. Tin giả không chỉ gây ảnh hưởng đến cá nhân và gia đình mà còn là nguy cơ gây xói mòn niềm tin và giá trị đạo đức truyền thống trong xã hội.

Tin giả đang bị các thế lực thù địch triệt để khai thác nhằm xuyên tạc và chống phá chế độ. Chúng thường xuyên đăng tải thông tin chống Đảng, Nhà nước, truyền bá những tư tưởng thù địch và kích động hận thù. Mục đích là khơi dậy sự phẫn nộ và làm lu mờ lý trí của người đọc, người xem, hướng sự chỉ trích vào Đảng và chính quyền.

Việt Nam đã thể hiện sự quyết tâm trong việc ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm. Luật An ninh mạng và Nghị định số 15/2020/NĐ-CP đã thiết lập khung pháp lý chặt chẽ để ngăn chặn các hành vi đưa tin giả. Lực lượng chức năng đã xử lý hàng nghìn vụ việc liên quan đến tin giả và thông tin sai sự thật.

Tuy nhiên, để ngăn chặn tin giả, cần huy động sức mạnh của toàn xã hội. Cần tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và triển khai rộng rãi các chương trình giáo dục kỹ năng số. Người dân cần luôn kiểm chứng nguồn gốc của thông tin trước khi chia sẻ và biết nói không với việc chia sẻ thông tin chưa được kiểm chứng.

Với sự quyết tâm của các cơ quan chức năng và sự tham gia của toàn xã hội, chúng ta có thể xây dựng một không gian mạng an toàn và lành mạnh.

Một bài đăng lan truyền trên mạng xã hội Threads vào ngày 16-7 đã gây chú ý khi tuyên bố rằng Giáo hoàng Leo XIV đã đề cử ca sĩ Taylor Swift, Tổng thống Volodymyr Zelensky và đầu bếp Jose Andres cho giải Nobel Hòa bình. Bài đăng này đã thu hút hơn 9.000 lượt thích và 48.600 lượt xem trên Threads. Tuy nhiên, sau khi được các chuyên gia trang Snopes kiểm chứng, thông tin này đã được xác định là sai sự thật.

Các bài đăng trên mạng xã hội thường đề cập đến một bài viết của kênh USAmidia, tuyên bố rằng Giáo hoàng đã công bố các đề cử giải Nobel Hòa bình cho ba người trên trong một bài phát biểu công khai tại Vatican. Bài viết này nêu thông tin chi tiết về đề cử của nữ ca sĩ Taylor Swift, bao gồm các khoản đóng góp từ thiện và sức ảnh hưởng văn hóa của cô. Tuy nhiên, Snopes đã thực hiện tìm kiếm trên các công cụ tìm kiếm và không tìm thấy bất kỳ cơ quan truyền thông nào đưa tin về vấn đề này. Nếu Giáo hoàng đưa ra thông báo như vậy, Vatican và các cơ quan truyền thông quốc tế chắc chắn sẽ đưa tin.

Thêm vào đó, dòng thời gian cũng không chính xác. Hạn chót nộp đề cử cho giải Nobel Hòa bình năm 2025 là ngày 31-1, nhưng Giáo hoàng Leo XIV chỉ được bầu vào ngày 8-5. Do đó, Giáo hoàng Leo XIV không thể đề cử cho giải Nobel Hòa bình năm 2025.

Theo trang web chính thức của giải Nobel Hòa bình, không có ủy ban Nobel nào công bố tên của những người được đề cử, cả với giới truyền thông lẫn chính các ứng cử viên. Danh sách đầy đủ của những người được đề cử trong bất kỳ giải thưởng nào trong năm sẽ không được công bố trong 50 năm tới.

Trang Media Bias/Fact Check (Mỹ) đã đánh giá USAmidia là một nguồn tin đáng nghi ngờ với lượng thông tin thực tế rất thấp. USAmidia được mô tả như là một trang giải trí câu view, đăng tin giật gân và thường là tin sai sự thật, không được biên tập và thiếu minh bạch. Media Bias/Fact Check cho biết một số tổ chức kiểm chứng sự thật đã vạch trần nhiều câu chuyện trên USAmidia, và trang tin này không đính chính khi những câu chuyện của họ bị chứng minh là sai sự thật.

Vì vậy, người dùng mạng xã hội cần cẩn thận khi tiếp nhận thông tin và cần kiểm chứng lại thông tin trước khi chia sẻ để tránh lan truyền thông tin sai sự thật.

Snopes là một trang web chuyên kiểm chứng thông tin và đã giúp làm rõ nhiều thông tin sai sự thật trên mạng xã hội.