Chính quyền Hà Nội đang lên kế hoạch cấm xe máy chạy bằng xăng trong vành đai 1 từ tháng 7 năm 2026. Đây là một trong những biện pháp mạnh mẽ nhằm giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường tại thủ đô.

Theo Chỉ thị 20/CT-TTg ban hành năm 2025 của Thủ tướng Chính phủ, Hà Nội sẽ triển khai các giải pháp để khuyến khích tổ chức và cá nhân chuyển đổi phương tiện, với mục tiêu đến ngày 1/7/2026 không còn xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong vành đai 1. Ngoài ra, từ ngày 1/1/2028, Hà Nội cũng sẽ hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong vành đai 1 và 2. Đến năm 2030, thành phố sẽ áp dụng hạn chế phương tiện cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong phạm vi vành đai 3.

Quyết định này của Hà Nội không phải là một mình thực hiện, mà nhiều thủ đô trên thế giới cũng đã triển khai các biện pháp hạn chế tương tự. Ví dụ, thủ đô Mexico đã triển khai chương trình “Hoy no Circula” (Ngày Không Lái Xe) từ năm 1989, yêu cầu các phương tiện lưu thông phải kiểm tra khí thải và dán nhãn tương ứng với các mức phát thải.

Thủ đô Paris, Pháp đã ban hành lệnh cấm xe máy sản xuất trước năm 2000 và ô tô sản xuất trước năm 1997 lưu thông trên đường phố. Tương tự, thủ đô Delhi, Ấn Độ đã ban hành lệnh cấm bán nhiên liệu cho các xe chạy xăng đã sử dụng 15 năm trở lên và các xe dầu sử dụng được 10 năm trở lên.

Thủ đô Luân Đôn, Anh đã áp dụng thu phí cao tại khu vực ULEZ đối với phương tiện không đạt chuẩn khí thải. Những biện pháp này thể hiện cam kết của các thành phố lớn trong việc bảo vệ môi trường và cải thiện chất lượng không khí.

Việc Hà Nội lên kế hoạch cấm xe máy xăng trong vành đai 1 từ tháng 7/2026 là một bước đi quan trọng trong việc thực hiện các mục tiêu bảo vệ môi trường và cải thiện chất lượng không khí tại thủ đô. Đồng thời, đây cũng là cơ hội để người dân và doanh nghiệp chuyển đổi sang các phương tiện thân thiện với môi trường hơn.

Trong bối cảnh hiện nay, việc chuyển đổi sang xe điện hoặc các phương tiện giao thông thay thế đang trở thành xu hướng tất yếu để bảo vệ môi trường và cải thiện chất lượng không khí. Tuy nhiên, quá trình này cần được thực hiện một cách linh hoạt và đảm bảo sự thuận tiện cho người dân, đặc biệt tại Việt Nam, nơi xe máy là phương tiện chính và có ý nghĩa kinh tế lớn.

Để khuyến khích sử dụng xe điện, cần có một giải pháp đồng bộ bao gồm phương tiện thay thế, tổ chức giao thông và chính sách hỗ trợ tài chính. Một trong những bước quan trọng là nâng cấp hệ thống phương tiện công cộng như xe buýt. Việc phát triển hạ tầng giao thông công cộng như tàu điện cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu ùn tắc và ô nhiễm. Xe buýt điện nên được ưu tiên thay thế cho xe buýt truyền thống, và các tuyến đường nên được ưu tiên cho phương tiện công cộng. Hạ tầng cho người đi xe đạp và đi bộ cũng cần được quan tâm, với các tuyến đường dành riêng cần được xây dựng và bảo trì để đảm bảo an toàn và thuận tiện cho người tham gia giao thông.

Về chính sách hỗ trợ, xe điện cần trở thành lựa chọn hấp dẫn hơn xe máy xăng thông qua giảm giá thành, hệ thống trạm sạc rộng khắp và ưu đãi về phí đỗ, nơi đỗ. Chính phủ và các cơ quan chức năng cần có những chính sách hỗ trợ tài chính và khuyến khích để người dân chuyển sang sử dụng xe điện. Đồng thời, việc đảm bảo an toàn và xử lý pin xe điện sau hết hạn cần được giải quyết triệt để để tạo sự tin tưởng cho người dùng.

Việc chuyển đổi sang phương tiện thân thiện môi trường hơn là quá trình cần sự tham gia của cả chính quyền và người dân. Với giải pháp đồng bộ và chính sách hỗ trợ phù hợp, chúng ta có thể hướng tới môi trường giao thông sạch sẽ và an toàn hơn. Sự thay đổi này không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân.

Nhìn chung, việc chuyển đổi sang xe điện và các phương tiện giao thông thay thế là một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ môi trường và cải thiện chất lượng không khí. Với sự chung tay của chính quyền và người dân, chúng ta có thể xây dựng một hệ thống giao thông hiện đại, thân thiện và bền vững.

Chính quyền Hà Nội đang lên kế hoạch hỗ trợ người dân chuyển đổi từ xe máy chạy xăng sang xe điện, với mức hỗ trợ lên đến 3 triệu đồng cho xe có giá trị từ 15 triệu đồng trở lên. Mức hỗ trợ này sẽ cao hơn đối với các hộ cận nghèo và hộ nghèo. Simultaneously, thành phố cũng đề xuất miễn 100% lệ phí trước bạ và lệ phí đăng ký biển số cho phương tiện giao thông xanh.

Sở Xây dựng Hà Nội hiện đang lấy ý kiến cho dự thảo Nghị quyết về chuyển đổi phương tiện xanh và phát triển hệ thống trạm sạc trên địa bàn. Dự thảo này đề xuất các chính sách hỗ trợ tài chính và ưu đãi, cũng như các biện pháp hạn chế và điều tiết phương tiện gây ô nhiễm.

Người dân sở hữu xe máy chạy xăng hoặc diesel đã đăng ký trước thời điểm nghị quyết có hiệu lực, khi chuyển đổi sang phương tiện xanh có giá trị từ 15 triệu đồng trở lên, sẽ được hỗ trợ 3 triệu đồng. Mức hỗ trợ này sẽ tăng lên 4 triệu đồng đối với hộ cận nghèo và 5 triệu đồng đối với hộ nghèo. Mỗi cá nhân sẽ chỉ được hỗ trợ một lần cho một xe đến hết năm 2030.

Thành phố cũng dự kiến miễn 100% lệ phí trước bạ và lệ phí đăng ký biển số đối với phương tiện giao thông xanh từ ngày nghị quyết có hiệu lực đến hết năm 2030. Hơn nữa, các đơn vị dịch vụ công ích, đơn vị vận tải hành khách và vận tải hàng hóa, doanh nghiệp đầu tư cơ sở thu hồi, tái chế xe cũ sẽ được hỗ trợ vay vốn ưu đãi với lãi suất 3-5%/năm, hạn mức 100% giá trị hợp đồng, thời gian vay tối đa 5 năm.

Để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường, Hà Nội sẽ thí điểm hạn chế xe máy chạy xăng từ ngày 1/1/2026 và cấm xe máy sử dụng xăng trong vành đai 1 từ ngày 1/7/2026. Thành phố cũng sẽ hạn chế ôtô cá nhân dùng xăng/diesel trong vành đai 2 từ ngày 1/1/2028 và mở rộng ra vành đai 3 từ ngày 1/1/2030.

Trước mắt, từ năm 2035 đến 2050, thành phố sẽ hạn chế xe cơ giới không phải phương tiện xanh theo từng cấp độ. Đồng thời, Hà Nội cũng sẽ thu phí lưu thông và điều chỉnh giá dịch vụ trông giữ áp dụng theo lộ trình nêu trên đối với xe phát thải gây ô nhiễm.

Để hỗ trợ phát triển hệ thống trạm sạc, UBND thành phố yêu cầu phải có tối thiểu 10% chỗ đỗ xe tại công trình hiện hữu có trụ sạc trước cuối năm 2026. Các dự án đầu tư hạ tầng trạm sạc công cộng sẽ được ngân sách hỗ trợ 70% lãi vay ngân hàng trong 5 năm đầu.

Hà Nội cũng sẽ ưu tiên đầu tư trụ sạc trên vỉa hè, khuyến khích lắp trạm nạp hydrogen, nhiên liệu sạch. Thành phố khuyến khích mạnh mẽ các nhà đầu tư tham gia phát triển hạ tầng giao thông năng lượng sạch qua hình thức đối tác công tư PPP.

Trong nỗ lực giảm thiểu ô nhiễm không khí và phát triển bền vững, Hà Nội đang đối mặt với thách thức lớn khi thực hiện lộ trình bỏ xe máy xăng, đặc biệt trong khu vực nội đô. Theo chỉ đạo của Thủ tướng, từ tháng 7/2026, xe máy chạy xăng sẽ không được phép lưu thông trong vành đai 1 Hà Nội, bao gồm phần lớn diện tích của 4 quận vùng lõi Thủ đô là Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đống Đa, Hai Bà Trưng. Đến năm 2030, sẽ áp dụng cho toàn bộ phương tiện cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong phạm vi vành đai 3.

Hiện tại, Hà Nội có trên 9,2 triệu phương tiện, trong đó thành phố quản lý 1,1 triệu ôtô và 6,9 triệu xe máy; còn lại là phương tiện từ tỉnh khác lưu thông thường xuyên. Đáng chú ý, trong số xe máy đăng ký tại Hà Nội, khoảng 5,6 triệu xe chạy bằng xăng, còn lại 1,3 triệu xe máy điện. Tuy nhiên, phương tiện công cộng tại Hà Nội hiện chưa đáp ứng đủ nhu cầu đi lại của người dân. Mạng lưới giao thông đô thị Hà Nội thời gian qua đã được đầu tư nâng cấp, xây mới song vẫn chưa đạt được mục tiêu theo quy hoạch. Các dự án đường sắt đô thị chậm đi vào hoạt động tạo áp lực lớn lên giao thông đường bộ.

TS Đào Ngọc Nghiêm, Phó chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, đánh giá rằng việc bỏ xe máy xăng là một bài toán rất khó giải đối với TP Hà Nội, dù biết đây là một trong những nguồn gây ô nhiễm không khí. “Dân số quá đông, người dân đi lại bằng gì trong khi phương tiện công cộng hiện mới đáp ứng được 1/5 nhu cầu”, ông đặt câu hỏi. Ngoài ra, hạ tầng trạm sạc cho xe máy, ôtô điện còn thiếu. Phần lớn người dân ở 4 quận lõi sống trong ngõ nhỏ, nhà ống, chung cư cũ, nơi không có chỗ đỗ xe cố định hoặc không có hệ thống sạc điện riêng. Họ thường tự sạc điện tại nhà, không đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy.

Để giải quyết thách thức này, ông Nguyễn Văn Thanh, nguyên Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam, cho rằng TP Hà Nội cần khảo sát số lượng xe máy chạy xăng hiện có, phân loại theo niên hạn và tình trạng sử dụng để xây dựng gói hỗ trợ phù hợp. Thành phố cần có chính sách trợ giá, hỗ trợ vay mua xe điện cho hộ nghèo, người lao động. Mức hỗ trợ có thể gồm một phần tài chính để đổi phương tiện hoặc trợ cấp chi phí đi lại. Cạnh đó, cần vận động các hãng xe điện triển khai chương trình đổi xe cũ lấy xe mới, giảm giá xe điện, đặc biệt cho nhóm thu nhập thấp…

Một giải pháp quan trọng khác là đầu tư vào hạ tầng giao thông công cộng. Hà Nội cần đẩy nhanh tiến độ các dự án đường sắt đô thị, cải thiện mạng lưới buýt và các phương tiện giao thông công cộng khác. Điều này không chỉ giúp giảm tải giao thông đường bộ mà còn cung cấp cho người dân nhiều lựa chọn đi lại hơn. Bên cạnh đó, việc áp dụng các biện pháp quản lý giao thông thông minh cũng có thể giúp giảm thiểu ùn tắc và ô nhiễm.

Cuối cùng, việc thực hiện lộ trình bỏ xe máy xăng cần được tiến hành một cách linh hoạt và có sự tham gia của cộng đồng. Thành phố cần tăng cường tuyên truyền về lợi ích của việc giảm ô nhiễm không khí và khuyến khích người dân chuyển sang sử dụng phương tiện giao thông thân thiện với môi trường. Các chính sách hỗ trợ cần được thiết kế để đảm bảo công bằng và giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho người dân, đặc biệt là những người thu nhập thấp.

Việc chuyển đổi sang sử dụng xe điện và phát triển giao thông công cộng không chỉ giúp Hà Nội giảm thiểu ô nhiễm không khí mà còn góp phần xây dựng một môi trường sống sạch sẽ và bền vững cho người dân. Để đạt được mục tiêu này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng trong việc thực hiện các giải pháp đồng bộ và hiệu quả. Theo dõi tin tức về lộ trình bỏ xe máy xăng tại Hà Nội để cập nhật thông tin mới nhất về vấn đề này.

Hà Nội đang lên kế hoạch tăng tỷ lệ sử dụng xe máy điện vào trung tâm thành phố trong thời gian tới. Từ năm 2027, thành phố dự kiến sẽ tăng tỷ lệ này lên 10%, tiếp đến là 20% vào năm 2028 và đạt 60% vào năm 2030. Mục tiêu này nhằm giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường và thực hiện chỉ thị của Thủ tướng về việc giảm thiểu xe máy chạy bằng xăng.

TS Nguyễn Xuân Thuỷ, chuyên gia giao thông – đô thị, cho rằng việc hạn chế xe cá nhân, phương tiện chạy bằng xăng, dầu ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM là cần thiết. Tuy nhiên, cần có cách làm phù hợp để cư dân toàn thành phố dần từ bỏ xe cá nhân và chuyển đổi sang xe điện. Ông Thuỷ đề xuất Hà Nội cần hỗ trợ người dân một khoản tiền đủ để thay đổi phương tiện. Khoảng 200 tỉ đồng sẽ cần được bỏ ra để hỗ trợ người dân chuyển đổi xe xăng sang xe điện, với mức hỗ trợ cho mỗi phương tiện là 15 triệu đồng.

Để hiện thực hoá mục tiêu trên, ông Thuỷ cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc tăng cường đầu tư các tuyến metro xuyên tâm, hướng tâm và nâng cao tỷ lệ đúng giờ của các tuyến xe buýt. Điều này sẽ giúp người dân chủ động thời gian và thu hút được lượng khách tham gia.

Ông Dương Đức Tuấn, Phó Chủ tịch UBND Hà Nội, khẳng định sẽ nghiên cứu những chương trình, kế hoạch tổng thể để triển khai Chỉ thị của Thủ tướng. Theo đó, TP sẽ nghiên cứu một cơ chế chính sách hỗ trợ chuyển đổi phương tiện phù hợp nhất cho nhân dân, đặc biệt là người sử dụng phương tiện chạy bằng xăng dầu trong khu vực Vành đai 1.

Hà Nội cũng sẽ đẩy nhanh các dự án metro, cấu trúc lại hệ thống xe buýt… cố gắng nâng tỉ lệ vận tải hành khách công cộng trước mắt cho Vành đai 1 lên gấp đôi so với tỉ lệ chung của toàn TP, bảo đảm 40%.