Trong bối cảnh chuyển đổi năng lượng toàn cầu đang diễn ra nhanh chóng, Trung Quốc đã nổi lên như một lực lượng dẫn đầu với tốc độ phát triển năng lượng tái tạo đáng kinh ngạc. Theo báo cáo mới nhất của Tổ chức Giám sát Năng lượng Toàn cầu (GEM), quốc gia này đang chiếm gần 3/4 tổng số dự án năng lượng mặt trời và gió quy mô lớn đang được xây dựng trên toàn thế giới. Sự thống trị của Trung Quốc trong lĩnh vực năng lượng tái tạo không chỉ phản ánh cam kết bảo vệ môi trường mà còn thể hiện vai trò quan trọng của nước này trong việc định hình lại thị trường năng lượng toàn cầu.
Tính đến đầu năm 2025, Trung Quốc đã đạt tổng công suất điện mặt trời và gió hoạt động là 1,4 terawatt (TW), tương đương 44% tổng công suất toàn cầu. Đây là một con số ấn tượng khi so sánh với tổng công suất của Liên minh Châu Âu, Hoa Kỳ và Ấn Độ cộng lại. Sự bùng nổ trong lĩnh vực năng lượng tái tạo của Trung Quốc chủ yếu được thúc đẩy bởi sự phát triển mạnh mẽ của năng lượng mặt trời và gió, với việc bổ sung 278 GW điện mặt trời và 46 GW điện gió trong năm 2024. Các dự án quy mô lớn tại các khu vực phía bắc và phía tây như Tân Cương và Nội Mông đã đóng vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng này.
Trong quý đầu tiên của năm 2025, một sự kiện đáng chú ý đã xảy ra khi năng lượng mặt trời và gió đóng góp 22,5% sản lượng điện của Trung Quốc, lần đầu tiên vượt qua nhiệt điện. Điều này không chỉ cho thấy sự chuyển dịch nhanh chóng sang năng lượng sạch mà còn khẳng định vị trí của Trung Quốc trong việc dẫn đầu cuộc cách mạng năng lượng tái tạo toàn cầu.
Điện gió ngoài khơi đang trở thành một trụ cột quan trọng trong chiến lược năng lượng tái tạo của Trung Quốc. Công suất điện gió ngoài khơi đã tăng vọt lên 42,7 GW vào tháng 3/2025, chiếm hơn một nửa công suất đang xây dựng trên toàn cầu. Các tỉnh ven biển như Giang Tô và Quảng Đông dẫn đầu với hơn 50% công suất điện gió ngoài khơi đã lắp đặt. Trung Quốc cũng tiên phong trong việc tích hợp điện gió ngoài khơi với các ứng dụng công nghiệp, cho thấy sự đa dạng và sáng tạo trong cách tiếp cận năng lượng tái tạo.
Tuy nhiên, điện gió ngoài khơi của Trung Quốc vẫn đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm việc duy trì tốc độ phát triển và yêu cầu sự phối hợp chính sách chặt chẽ hơn. Việc đảm bảo sự tăng trưởng bền vững sẽ đòi hỏi các chính sách hỗ trợ và đầu tư vào nghiên cứu công nghệ. Mặc dù vậy, với tốc độ bổ sung công suất mới kỷ lục trong năm 2025, Trung Quốc không chỉ đáp ứng nhu cầu năng lượng trong nước mà còn tiếp tục định hình lại thị trường năng lượng toàn cầu.
Nhìn vào tương lai, vai trò của Trung Quốc trong cuộc chuyển đổi năng lượng toàn cầu sẽ tiếp tục tăng. Với cam kết mạnh mẽ đối với năng lượng tái tạo và khả năng đổi mới không ngừng, Trung Quốc đang mở ra những cơ hội mới cho sự phát triển bền vững không chỉ trong nước mà còn trên toàn thế giới. Liên kết đến báo cáo của GEM cho thấy sự quan tâm ngày càng tăng đối với quá trình chuyển đổi năng lượng và vị thế của Trung Quốc trong lĩnh vực này.
