Một vụ hỏa hoạn mới đây đã xảy ra tại khu vực nhà để xe thuộc khuôn viên Khu du lịch chùa Hương Tích (Hà Tĩnh), khiến 1 ô tô và 9 xe điện du lịch bị thiêu rụi. Sự cố này một lần nữa đặt ra vấn đề về đảm bảo an toàn trong các sự cố cháy nổ, đặc biệt là cháy xe điện, vốn đang trở thành một phương tiện di chuyển ngày càng phổ biến.
Các chuyên gia cảnh báo rằng pin lithium-ion trong xe điện khi bị cháy không chỉ gây nguy hiểm vì nhiệt mà còn sinh ra khói chứa nhiều khí độc hại. Tiến sĩ Nguyễn Hồng Vũ, từng làm việc tại Viện Nghiên cứu City of Hope (Mỹ), cho biết rằng chữa cháy pin điện, đặc biệt là pin lithium-ion, không giống như chữa cháy thông thường. Quá trình cháy của pin này có thể tự duy trì và tiếp tục cháy ngay cả khi không có oxy.
Theo tiến sĩ Nguyễn Hồng Vũ, quá trình cháy pin thường bắt đầu do quá nhiệt, va đập, lỗi sạc hoặc chập mạch, khiến nhiệt độ tăng vượt ngưỡng an toàn. Từ đó, các phản ứng hóa học bên trong pin bị kích hoạt, làm phân hủy chất điện giải và sinh ra các khí dễ cháy. Điều này đòi hỏi những phương pháp chữa cháy và xử lý đặc biệt để giảm thiểu rủi ro.
Về góc độ ảnh hưởng sức khỏe, khi pin lithium-ion trong xe điện bị cháy sẽ sinh ra khói chứa nhiều khí độc hại như hydrofluoric acid (HF), carbon monoxide (CO), các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs)… Hít phải khói từ vụ cháy xe điện có thể gây ho, khó thở, buồn nôn, tổn thương phổi nghiêm trọng, thậm chí tử vong nếu tiếp xúc trong thời gian ngắn.
Để bảo vệ bản thân khi xảy ra cháy xe điện, tiến sĩ Nguyễn Hồng Vũ nêu 3 tình huống và hướng xử lý cụ thể. Thứ nhất, nếu đang ngồi trên chính chiếc xe điện bị cháy, cần thoát ra ngay lập tức qua lối gần nhất. Thứ hai, nếu đang ở gần xe điện cháy trong không gian mở, cần nhanh chóng rời khỏi khu vực, đứng cách xa và ngược hướng gió. Thứ ba, nếu xe điện cháy trong không gian kín, cần lập tức rời khỏi tầng hầm, không dùng thang máy, di chuyển bằng lối thoát hiểm.
Cũng theo tiến sĩ Nguyễn Hồng Vũ, pin lithium-ion cháy còn giải phóng các hạt oxit kim loại nặng như oxit cobalt, oxit nickel và oxit mangan. Các hạt này tồn tại ở dạng siêu mịn trong khói, dễ xâm nhập vào phổi khi hít phải và có thể gây viêm phổi, tổn thương thần kinh hoặc ung thư nếu tiếp xúc lâu dài.
Sự cố cháy xe điện tại Khu du lịch chùa Hương Tích là lời cảnh báo về việc đảm bảo an toàn trong các sự cố cháy nổ. Cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra và giám sát việc sản xuất, kinh doanh xe điện để đảm bảo chất lượng và an toàn cho người sử dụng. Người dùng cũng nên trang bị kiến thức cần thiết về an toàn cháy nổ và cách xử lý tình huống khi xảy ra sự cố.
